«Προσφυγόσημο: Ένα γραμματόσημο για τους πρόσφυγες της Κύπρου, η ιστορία ενός συμβόλου»
Χαιρετισμός της Προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων κ. Αννίτας Δημητρίου στα εγκαίνια της έκθεσης
«Προσφυγόσημο: Ένα γραμματόσημο για τους πρόσφυγες της Κύπρου, η ιστορία ενός συμβόλου»
- Αννίτα Δημητρίου
Έντιμε κύριε Πρόεδρε του Ανωτάτου Δικαστηρίου,
Έντιμοι κύριοι υπουργέ και εκπρόσωπε του Υφυπουργού Πολιτισμού,
Έντιμοι κύριοι πρέσβεις,
Αξιότιμοι κύριοι κοινοβουλευτικέ εκπρόσωπε, νυν και πρώην βουλευτές,
Αξιότιμοι κύριε δήμαρχε, πρόεδρε της Ένωσης Κατεχόμενων Δήμων, και κύριε εκπρόσωπε του δημάρχου Αμμοχώστου,
Αξιότιμε κύριε εκπρόσωπε του Αρχηγού Εθνικής Φρουράς,
Μονσινιόρ Τζορτζ,
Πανοσιολογιότατε εκπρόσωπε του Αρχιεπισκόπου Μαρωνιτών,
Αξιότιμη κυρία πρώην υπουργέ και μέλος της ΕΔΥ,
Αξιότιμη κυρία Επίτροπε Νομοθεσίας,
Κυρίες και κύριοι,
Σας καλωσορίζω στο Σπίτι του Πολίτη και σας ευχαριστώ θερμά για την παρουσία σας.
Αυτή η μαυρόασπρη εικόνα με το δακρυσμένο παιδί-σύμβολο, που κάθεται μαζεμένο μπροστά απ’ το συρματόπλεγμα, μας ακολουθεί εδώ και σαράντα εννέα ολόκληρα χρόνια ως βουβή αλλά συνάμα και τόσο εύγλωττη υπόμνηση του εφιάλτη που ξύπνησε για την Κύπρο μας τον ματωμένο Ιούλιο του 1974.
- Χαιρετισμός της προέδρου της Εταιρείας Εικαστικών Τεχνών Α. Τάσσος κ. Ειρήνης Οράτη στην τελετή εγκαινίων της έκθεσης
- Χαιρετισμός της Ιστορικού Τέχνης και επιμελήτριας της έκθεσης κ. Μαρίας Παφίτη στην τελετή εγκαινίων της έκθεσης
- Χαιρετισμός του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών κ. Κορνήλιου Κορνηλίου στα εγκαίνια της έκθεσης
Τότε που οι δυνάμεις του Αττίλα εισέβαλαν παράνομα στην πατρίδα μας, προκαλώντας αληθινές ιστορίες τρόμου και πόνου, κάποιες από τις οποίες δεν ειπώθηκαν ποτέ, παραμένουν ωστόσο χαραγμένες στην ψυχή μας και μεταδίδονται από γενιά σε γενιά.
Η στρατευμένη τέχνη, επιχειρώντας να εκφράσει αυτό τον πόνο, να τον καθαγιάσει, να τον μετουσιώσει σε ελπίδα και αγωνιστικότητα, διαδραματίζει έκτοτε σπουδαίο ρόλο στη διατήρηση της συλλογικής ιστορικής μνήμης.
Με ιδιαίτερη τιμή και συγκίνηση τελώ σήμερα τα εγκαίνια της έκθεσης με τον τίτλο «Προσφυγόσημο: Ένα γραμματόσημο για τους πρόσφυγες της Κύπρου, η ιστορία ενός συμβόλου», με κύριο έκθεμα το χαρακτικό έργο του Α. Τάσσου Κύπρος 1974. Ο ζωγράφος-χαράκτης Αναστάσιος Αλεβίζος, γνωστός ως Α. Τάσσος, γεννημένος στη Λευκοχώρα Μεσσηνίας το 1914 και έχοντας ήδη διαγράψει μια αξιόλογη μαχητική πορεία μέσα από την τέχνη του, προσέλαβε από την πρώτη στιγμή τις διαστάσεις της φρίκης της εισβολής, γεγονός που τον οδήγησε στο να φιλοτεχνήσει, το 1974, το εμβληματικό χαρακτικό Κύπρος 1974, ένα έργο-σύμβολο, που λέει όσα δε λένε οι λέξεις. Το έργο κοσμεί από το 1977, με ευγενική δωρεά του καλλιτέχνη, το Προσφυγόσημο, το ειδικό δηλαδή γραμματόσημο, που με την κυκλοφορία του, πέρα από την ενίσχυση του Ταμείου Προσφύγων, αποτελεί μέσο καταγγελίας και ενημέρωσης διεθνώς για τη συνεχιζόμενη παράνομη εισβολή και κατοχή της πατρίδας μας.
Κυρίες και κύριοι,
Ας μου επιτρέψετε λίγα ακόμα λόγια για το κύριο έκθεμα. Με την απλότητα της αντίθεσης μαύρου-άσπρου, τις πτυχώσεις που θυμίζουν γραμμές βυζαντινής αγιογραφίας και την απουσία φόντου απεικονίζεται εύστοχα η επόμενη μέρα της εισβολής: Ένα παιδί που, ενώ στα περισσότερα έργα τέχνης αποτελεί σύμβολο της ελπίδας για το μέλλον, εδώ μας κοιτάζει με βλέμμα ευθύ και πρόσωπο πετρωμένο σε μια στιγμή που απλώς υπάρχει, απλώς ανασαίνει, διότι, πολύ απλά, υπάρχει πλέον πίσω του το συρματόπλεγμα…
Φίλες και φίλοι,
Όλα τα έργα που παρουσιάζονται στη σημερινή εκδήλωση διακρίνονται από υψηλή αισθητική αξία και στέλνουν έντονα μηνύματα που αφορούν στις τραγικές συνέπειες της εισβολής και κατοχής. Συγχαίρω θερμά την επιμελήτρια της έκθεσης κ. Μαρία Παφίτη για την επιλογή των έργων και ταυτόχρονα ευχαριστώ από καρδιάς όλους τους καλλιτέχνες, ιδρύματα, εταιρείες και συλλογές που παραχώρησαν στον φιλόξενο χώρο μας τα έργα τους, για να αφηγηθούν μία από τις μαύρες σελίδες της σύγχρονης κυπριακής ιστορίας. Ευχαριστώ την πρόεδρο της Εταιρείας Εικαστικών Τεχνών Α. Τάσσος κ. Ειρήνη Οράτη για τη σημαντική συμβολή της στην επαφή μας με το έργο του μεγάλου αυτού καλλιτέχνη. Εγκάρδιες ευχαριστίες θα ήθελα να εκφράσω στο Υπουργείο Εξωτερικών και στον Όμιλο Εύρηκα για τις ευγενείς χορηγίες τους και την εν γένει ένθερμη υποστήριξή τους, καθώς και όλους τους συνεργάτες που συνέβαλαν στην υλοποίηση της παρούσας έκθεσης. Ευχαριστώ, τέλος, την Υπηρεσία Ερευνών, Μελετών και Εκδόσεων της Βουλής για τη συμβολή της στη διοργάνωση της έκθεσης, καθώς και στην έκδοση του σχετικού καταλόγου.
Θα ήθελα να κλείσω με την ευχή και ελπίδα να έρθει εκείνη η ευλογημένη στιγμή που θα μπορούμε να ζούμε και να δημιουργούμε σε μια ελεύθερη πατρίδα χωρίς συρματοπλέγματα, χωρίς κατοχικά στρατεύματα, χωρίς αναχρονιστικές εγγυήσεις. Σε μια επανενωμένη πατρίδα όπου θα έχουμε εμπεδώσει το αίσθημα της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας. Όπου το Προσφυγόσημο θα αποτελεί μόνο ιστορική μνήμη και όχι καθημερινότητα∙ όχι ορθάνοιχτη πληγή.
Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Σας εύχομαι καλή περιήγηση.
Ας αφήσουμε τα έργα τέχνης να μιλήσουν στον καθένα μας ξεχωριστά.
- Σπίτι του Πολίτη,
Το τρίτο προσφυγόσημο (μήτρα)
Α. Τάσσος (1914-1985)
Κύπρος 1974
Ξύλινη, εγχάρακτη πλάκα, μελάνη
70,7 χ 70 εκ
Κρατική συλλογή Κυπριακής Τέχνης
A Tassos (1914-1985)
Cyprus 1974
Engraved woodblock and ink
70,7 x 70 cm
State collection of Cypriot Art
- Δευτέρα, 27 Μαρτίου 2023, 6.00 μ.μ.
