Το 2024 ξεκίνησε με βήμα ταχύ και δεν φαίνεται ότι θα διαφέρει και πολύ, σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, από τη χρονιά που μας πέρασε.
Είναι πρώτα βέβαια η κληρονομία που μας άφησε το 2023 αλλά και όσα φαίνονται ήδη στον ορίζοντα.
Οι δύο μεγάλοι πόλεμοι, της Ουκρανίας και της Γάζας, θα κυριαρχήσουν στην επικαιρότητα και αυτή τη χρονιά αλλά θα διασυνδεθούν και με μια σειρά άλλων γεγονότων, με πιο σημαντικό ίσως τις αμερικανικές εκλογές που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα έχουν επίδραση στο πλανητικό μας σύστημα.
Εκλογές θα έχουμε επίσης στη Ρωσία, μολονότι εκεί, εκτός απροόπτου, η επικράτηση του Πούτιν είναι βεβαία. Είναι ακόμη και οι ευρωεκλογές τις οποίες αντιμετωπίζουν με ανησυχία πολλές χώρες λόγω της ανόδου της Ακροδεξιάς. Στη Γαλλία ήδη αυτή η ανησυχία οδήγησε τον Μακρόν να αναθέσει την πρωθυπουργία σ’ένα 34χρονο, τον Γκαμπριέλ Ατάλ, που θα είναι ο νεότερος πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας, με την ελπίδα να ανατρέψει το προβάδισμα του ακροδεξιού κόμματος της Μαρίν Λεπέν «Εθνικός Συναγερμός».
Είναι και τα σοβαρά προβλήματα της τεχνολογίας, τεχνητή νοημοσύνη και άλλα, οι απειλές από την κλιματική αλλαγή, οι ξεχασμένοι «μικροί» πόλεμοι σε διάφορες γωνιές της γης, επειδή επηρεάζουν λιγότερο τις γεωπολιτικές ισορροπίες. Είναι και οι ξαφνικές αναταράξεις όπως η πρόσφατη στον Ισημερινό, στην Λατινική Αμερική, που θέτει ξανά το τεράστιο πρόβλημα των ναρκωτικών, του χρυσοφόρου εμπορίου τους και των ακήρυχτων πολέμων ανάμεσα στις διάφορες συμμορίες και μαφίες που το ελέγχουν.
Ένα σημαντικό γεγονός που θα απασχολήσει την επικαιρότητα είναι και η προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης εναντίον του Ισραήλ από την Νότια Αφρική που το κατηγορεί για γενοκτονία. Εκατοντάδες οργανώσεις και προσωπικότητες από όλο τον κόσμο, ακόμη και από τις ΗΠΑ, στηρίζουν αυτή την προσφυγή. Οι νεκροί στη Γάζα πλησιάζουν τις 25 χιλιάδες, με τους μισούς να είναι παιδιά και γυναίκες, ενώ σε 60 χιλιάδες υπολογίζονται οι τραυματίες. Η δε καταστροφή των υποδομών είναι βιβλική. Την ίδια ώρα περισσότεροι από 10 χιλιάδες Παλαιστίνιοι βρίσκονται στις ισραηλινές φυλακές ενώ στη Γάζα μερικές χιλιάδες κρατούνται σε πρόχειρους καταυλισμούς.
Παρά τις καταστροφές αυτές, τρεις μήνες πολέμου δεν κατάφεραν να κάμψουν την Χαμάς που από τη μια κατορθώνει να αντιστέκεται και από την άλλη είναι περισσότερο δημοφιλής όσο ποτέ, όχι μόνο στους Παλαιστίνιους της Γάζας αλλά και σε αυτούς της Δυτικής Όχθης. Κάποιοι μάλιστα αναφέρουν, στηριζόμενοι σε κάποιες μετρήσεις, πως αν γίνονταν εκλογές αυτή τη στιγμή, η Χαμάς θα τις κέρδιζε όχι μόνο στη Γάζα, αλλά και στη Δυτική Όχθη.
Ο πόλεμος στη Γάζα φαίνεται να προκαλεί προβλήματα ακόμη και στην προεκλογική εκστρατεία του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν, καθώς διάφορα οργανωμένα σύνολα που πρόσκεινται στο Δημοκρατικό Κόμμα αντιδρούν στις ισραηλινές αγριότητες και ζητούν να σταματήσει ο πόλεμος.
Στα καθ’ημάς είχαμε δύο σχεδόν ταυτόχρονους κυβερνητικούς ανασχηματισμούς σε Αθήνα και Λευκωσία που άφησαν μάλλον μια πικρή γεύση. Στην Ελλάδα το ουσιαστικό διακύβευμα αυτού του ανασχηματισμού είναι τα θέματα της ασφάλειας και της υγείας. Η επιστροφή Χρυσοχοϊδη στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη στοχεύει να καθησυχάσει τους φόβους της κοινωνίας στο θέμα της ασφάλειας. Διότι η ανασφάλεια που επικρατεί στη χώρα είναι, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το δεύτερο θέμα που απασχολεί τους πολίτες μετά την ακρίβεια.Ο Χρυσοχοϊδης που προέρχεται από το ΠΑΣΟΚ, διετέλεσε και γραμματέας του επί Σημίτη, επιστρέφει όμως σε ένα υπουργείο από το οποίο αποπέμφθηκε παλαιότερα λόγω των αποτυχιών του.Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο του ανασχηματισμού της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι η μετάθεση του Άδωνη Γεωργιάδη στο υπουργείο Υγείας όπου επίσης είχε υπηρετήσει στο παρελθόν και το όνομά του είχε συνδεθεί με το σκάνδαλο Νοβάρτις. Στόχος του Μητσοτάκη με αυτή την τοποθέτηση είναι να προχωρήσει σε ακόμη μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση της δημόσιας υγείας. Άλλωστε οι νεοφιλελεύθερες αυτές πολιτικές της ιδιωτικοποίησης εφαρμόζονται και σε άλλους τομείς, όπως αυτός της παιδείας με την ψήφιση του νόμου για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Είναι φανερό πως αυτός ο ανασχηματισμός στην Αθήνα γίνεται με φθαρμένα υλικά.
Με φθαρμένα υλικά όμως έγινε και ο ανασχηματισμός στη Λευκωσία. Επιπλέον για άλλη μια φορά. ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης παρουσίασε την ίδια πολιτική αδεξιότητα και αναποφασιστικότητα στους χειρισμούς του ανασχηματισμού με αυτή που είχε παρουσιάσει και όταν σχημάτισε το πρώτο του υπουργικό συμβούλιο. Στην ουσία βεβαίως πρόκειται για διαμάχη μεγάλων συμφερόντων, οικονομικών και πολιτικο-κομματικών. Την ίδια ώρα οι κατοχικές δυνάμεις παραμένουν απειλητικές στη νεκρή ζώνη και οι συνομιλίες που επιδιώκει ο Πρόεδρος στο Κυπριακό με βάση την ΔΔΟ είναι σε αδιέξοδο, παρά τον διορισμό της αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Κολομβιανής πρώην ΥΠΕΞ της χώρας της, Μαρία Άνχελα Χολγκίν Κουεγιάρ.
Να σημειώσουμε επίσης δύο άλλες εξελίξεις στην Αθήνα. Πρώτα την επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ ΄Αντονι Μπλίνκεν στα Χανιά και την εκεί συνάντησή του με τον Έλληνα πρωθυπουργό. Προερχόμενος από την Άγκυρα, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ συζήτησε τα ελληνοτουρκικά σε ρόλο διαμεσολαβητή ανάμεσα στις δύο χώρες και με στόχο ασφαλώς την ενίσχυση της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
Μια άλλη σημαντική εξέλιξη στην Αθήνα, ήταν η συνέντευξη Μητσοτάκη στην ΕΡΤ με την οποία άνοιξε και επίσημα την συζήτηση για το νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή, σε άγνωστο πάντως χρόνο ακόμη, για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Στη συνέντευξη αυτή έκλεισε το μάτι στην Ακροδεξιά του κόμματός του, δηλώνοντας ότι δεν θα υπάρξει κομματική πειθαρχία για την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου ούτε για τους βουλευτές, ούτε για τους υπουργούς. Με άλλα λόγια μεταβιβάζει τα εσωκομματικά προβλήματα της ΝΔ στα κόμματα της αντιπολίτευσης και ειδικά στο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ από τα οποία θα περιμένει την ψήφιση του κυβερνητικού νομοσχεδίου, αφού είναι βέβαιο ότι σημαντικός αριθμός των δικών του βουλευτών θα το καταψηφίσουν. Μένει να δούμε αν τα κόμματα αυτά θα του κάνουν την χάρη να συμπορευτούν μαζί του, προπάντων που το νομοσχέδιο αυτό θα αποκλείει την παρένθετη μητέρα
Το 2024 ξεκίνησε λοιπόν με βήμα ταχύ και σίγουρα δεν θα μας αφήσει να πλήξουμε.
Να ελπίσουμε τουλάχιστον σε λιγότερες τραγωδίες και σε λιγότερο ανθρώπινο πόνο.
- Πανεπιστημιακός, συγγραφέας, ποιητής – Email stephanos.constantinides@gmail.com