Αντάρτες των Γηπέδων – Ο Ρεχάγκελ, οι Ενδεκάδες του, οι Συλλογικές μας Ταυτότητες
Με αφορμή τη συμπλήρωση 16 χρόνων από το θρίαμβο της Εθνικής μας ομάδας ποδοσφαίρου στα γήπεδα της Πορτογαλίας το 2004
Μας βρήκε στα τριτοκοσμικά «χωράφια» της Ευρασίας και μας «έβαλε» στα μεγαλύτερα γήπεδα του κόσμου, ξανά και ξανά, από το Euro και μετά…
Ο Ρεχάγκελ και οι ενδεκάδες του εδώ και μια δεκαετία σχεδόν, παίζοντας με επιτυχία ποδοσφαιρικό αντάρτικο διαρκείας, έκαναν την Εθνική ομάδα της Ελλάδας υπολογίσιμη παγκόσμια αντίπαλο…
Από τη μια, η νόρμα της ευρύτερης Ελλάδας που ιδιώτευε, που παραιτούνταν με τις πρώτες δυσκολίες, που γκρίνιαζε ανεύθυνα, που βολευόταν με ή χωρίς «λαμογιές», μικρές ή μεγάλες, που ήταν και είναι ικανή για το καλύτερο αλλά και για το χειρότερο.
Από την άλλη, ο Όθωνας Ρεχάγκελ, οι ενδεκάδες του, τα συστήματά του, οι εμμονές του, οι αντάρτικες τακτικές του, η δυνατότητά του να δίνει διάρκεια στη διάκριση, στη νίκη, στην επιτυχία, η ελπίδα της αναγέννησης και της ποδοσφαιρικής επιτυχίας, ξανά και ξανά, μετά από ήττες, μετά από απογοητεύσεις, μετά από αποκλεισμούς…
Μπορεί να έτρωγε 4 γκολ από την Τουρκία στο Καραϊσκάκη η Εθνική μας, παραμονές της επετείου του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα της 25ης Μαρτίου 1821, αλλά λίγους μήνες μετά πήγαινε στην Κωνσταντινούπολη, έπαιζε καλό ποδόσφαιρο, κέρδιζε μέσα στην ίδια την Τουρκία…
«Πειρατικό» ονόμασε της Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου που κατέκτησε το Euro 2004 ο Γ. Χελάκης. «Αντάρτικα» σώματα με τσαγανό κι έναν μεγάλο κομαντάτε των γηπέδων όταν χρειαζόταν, τον Όθωνα Ρεχάγκελ, έβλεπα εγώ στους αγώνες της Εθνικής την τελευταία δεκαετία…
«Συνάντησα» αρκετές φορές τον Όθωνα Ρεχάγκελ να περπατάει ολομόναχος στους δρόμους της Αθήνας. Ζαλοκώστα, Σκουφά, Σύνταγμα. Βήμα γοργό, βλέμμα διεισδυτικό, ένδυση με άσπρο πουκάμισο χωρίς γραβάτα και… Το σακάκι των σκούρων κουστουμιών του πάντα διπλωμένο και ριγμένο στον ώμο του.
Τόσα χρόνια προπονητής της Εθνικής ο Ρεχάγκελ και ακόμα δεν έχει καταφέρει να ψελλίσει λίγες λέξεις στα Ελληνικά. Με σκονάκι, με το ζόρι αβάνταρε τους αγώνες της Εθνικής στο Μουντιάλ του 2010 στη σχετική διαφήμιση που πρόβαλε η τηλεόραση της ΕΡΤ… «Ουδείς» αναμάρτητος Όθωνα! Τη δουλειά σου την έκανες καλά, αναλαμπές χαράς και περηφάνιας μας χάρισες όλα αυτά τα χρόνια, «συντηρητικό» παιδί της εργατικής τάξης της Γερμανίας υπήρξες, είχες και τον Τοπαλίδη δίπλα σου να μεταφράζει…
Αντάρτικες ομάδες που αρνούνταν να εξολοθρευτούν από υπέρτερους πολλές φορές αντιπάλους, ο Ρεχάγκελ και οι ενδεκάδες του…
Βασικοί στην Ελλάδα, αλλά και αναπληρωματικοί μισθοφόροι των ευρωπαϊκών γηπέδων τα λαϊκά παιδιά της Εθνικής του Otto, που από τους «παλιούς» άλλος για Χίο τράβηξε πήγε (Ιωάννα Λίλη) κι άλλος για Μυτιλήνη (Γωγώ Μαστροκώστα)…
Εβδομήντα δύο ετών με baby face ο Όθωνας…
Ρεχάγκελ, προπονητή ποδοσφαίρου γεννημένε στο Έσεν της Γερμανίας, που όπως μας είπες στο παρελθόν συνειδητοποιείς τι σημαίνει χρόνος κάθε φορά που πίνεις τον καφέ σου ατενίζοντας τον Παρθενώνα…
Πρώην πρόεδρε της ΕΠΟ Β. Γκαγκάτση που προσέλαβες το Ρεχάγκελ…
Παιδιά της Εθνικής Ελλάδας ποδοσφαίρου, λαϊκά, συλλογικά, αθλητικά, επαγγελματικά, «υπερβατικά» εγώ…
Αρθρογράφοι που μιλάτε για την εθνικοπατριωτική και μικροαστική «επανίδρυση» του έθνους των Ελλήνων μέσω ποδοσφαιρικών-αθλητικών επιτυχιών, ή για την ταξική, για τη δημοκρατική, για την πολιτική φύση του ποδοσφαίρου και του κόσμου του…
Κάθε φορά που μια αθλητική επιτυχία μας συνεπαίρνει ή μας προβληματίζει, ας θυμόμαστε, όχι μονάχα τον παιδαγωγικό χαρακτήρα μιας επιβράβευσης, αλλά και ότι οι συλλογικές και ατομικές ταυτότητες ετεροπροσδιορίζονται και είναι βιωματικές, δεν κτίζονται μονάχα στο φαντασιακό των ανθρώπων…
Αντόρνο και άλλοι «δύστροποι» στοχαστές που δικαιολογημένα υποστηρίζεται πως η λαϊκή καπιταλιστική κουλτούρα αποπροσανατολίζει και παθητικοποιεί τις μάζες.
«Χρωστάμε» στο Ρεχάγκελ και στα παιδιά της Εθνικής…
Χρωστάμε «καταστάσεις» πολύτιμες! Χρωστάμε χαρές και θύμησες, χρωστάμε κουβέντες με ποτά και τσιγάρα…
Και ως επίλογος, μια υπενθύμιση…
Οι άνθρωποι κουβαλάνε στο είναι τους πολλές και όχι κατ’ ανάγκη πάντοτε αντιφατικές ή συγκρουσιακές ταυτότητες… Ναι μεν οι ταυτότητές μας σχετίζονται με το φύλο, με την τάξη, με το έθνος και άλλους καθοριστικούς παράγοντες, αλλά έχουμε ανάγκη και από κοινά διαταξικά, διαπολιτισμικά κ.ά. έμμεσα ή άμεσα βιώματα, έχουμε ανάγκη από κοινές αναφορές, από κοινούς επικοινωνιακούς «παρονομαστές»…
Έχουμε «ανάγκη» από μια ευρύτερη συλλογική-εθνοτική ταυτότητα.
«Χρειαζόμαστε» την αίσθηση-ανάγκη του συνανήκειν, που στους καιρούς μας σφυρηλατείται και τηλεοπτικά, και αθλητικά, και έμμεσα…
- Το κείμενο πρωτοδημοσιεύτηκε τον Ιούνη του 2010