Η ευνοϊκότερη συγκυρία για την Κυπριακή Δημοκρατία
Από την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην ΕΕ με την απόρριψη του Σχ. Ανάν το 2004, επικρατεί σήμερα η ευνοϊκότερη συγκυρία υπέρ μας.
Τότε, για έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας εκβίαζαν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι. Το εχθρικό κλίμα δυστυχώς τροφοδοτούσαν Κύπριοι πολιτικοί, με πρωτοστάτη τον Ν. Αναστασιάδη (ως Πρόεδρος ΔΗΣΥ) που την επόμενη του δημοψηφίσματος, απέστειλε επιστολή-καταγγελία στην ΕΕ εναντίον της Κυπριακής Κυβέρνησης. Στην ίδια κατεύθυνση πίεζαν οι ηγεσίες ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ και Ελλ. Κυβέρνηση.
Υπό εκείνες τις περιστάσεις, εκχωρήθηκε ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων στην Τουρκία, χωρίς να εξυπακούεται ένταξή της. Προσωπικά διαφώνησα και δημόσια. Είναι όμως υποκριτικό να εμφανίζονται σήμερα ως πύρινοι επικριτές εκείνης της απόφασης, όσοι πίεζαν τότε φορτικά τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο για παραχώρηση ημερομηνίας ενταξιακών στην Τουρκία. Παρεμπιπτόντως, αργότερα ο Ν. Αναστασιάδης, επικεφαλής αντιπροσωπείας του ΔΗΣΥ, επισκέφτηκε τον … «συνετό ισλαμοδημοκράτη» Ερντογάν!
Σήμερα έχουμε μια ευνοϊκή ευκαιρία να επαναφέρουμε το Κυπριακό απέναντι στην Τουρκία στο πλαίσιο μιας συγκροτημένης Ευρωπαϊκής πολιτικής. Η συμπεριφορά και σύγκρουση του Ερντογάν με την ΕΕ, υποχρέωσε πολλούς ευρωπαίους αξιωματούχους να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις των ευρωπαίων πολιτών. Ήδη, το ενδεχόμενο ένταξης της Τουρκίας έχει νεκρώσει όπως ομολογεί η συντριπτική πλειοψηφία δημόσια και ιδιωτικά στην ΕΕ. Άλλωστε, το καθεστώς Ερντογάν δεν επιθυμεί ένταξη με προσαρμογή στο Ευρωπαϊκό πλαίσιο, όπως κάθε άλλο κράτος. Μπροστά στο αδιέξοδο, η Κομισιόν του κ. Γιούνγκερ προωθεί εναλλακτική διέξοδο με αναβάθμιση των οικονομικών σχέσεων μέσω της Τελωνειακής Ένωσης που αφήνει ενθουσιασμένη την Τουρκία. Τις προάλλες, εν μέσω της τουρκικής υστερίας κατά της ΕΕ, ο Πρόεδρος της Κομισιόν δεν ανέφερε λέξη στο Ευρωκοινοβούλιο για το τέλμα των τουρκικών ενταξιακών, αλλά φροντίζει να προωθείται η προτεινόμενη αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης όπως συμφέρει σε μερικά κράτη.
Το περιβάλλον σήμερα είναι επανάληψη του 2005, με την Τουρκία να καίγεται αυτή την φορά για την Τελωνειακή Ένωση καθώς η οικονομία της καταποντίζεται. Με την διαφορά όμως ότι ο Ερντογάν οδήγησε την Τουρκία στη γωνιά και αναζητεί ευρωπαϊκό σωσίβιο στην Τελωνειακή Ένωση. Από Μάρτιο 2016 με την κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, με υπογραφή Ν. Αναστασιάδη, που σημείωσε «με ικανοποίηση τις εργασίες για την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης”, ο Πρόεδρος συναινεί διά της σιωπής, χωρίς η Τουρκία να έχει εκπληρώσει τις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις και χωρίς αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το ενδεχόμενο είναι ο Πρόεδρος να αποδεχτεί την έναρξη διαπραγματεύσεων για αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης, αλλά στην Κύπρο θα παρουσιάζεται ότι «έναρξη διαπραγματεύσεων, δεν σημαίνει συμφωνία αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης της Τουρκίας».
Επιπρόσθετα, κάποιος επικοινωνιολόγος στο Προεδρικό θα εφεύρει διεκδικητικό τάχατες λεκτικό π.χ. «ο Πρόεδρος θα διαπραγματευτεί για να επιβάλει τους όρους του».
Σημείωση: Ο Β. Κυβ. Εκπρόσωπος αναφέρθηκε σε «εκείνους που θα έπρεπε να απολογούνται σήμερα επειδή απέρριψαν την πρόταση του Πρώτου Eurogroup» για κούρεμα επί όλων των καταθέσεων, όπως πρότεινε η Κυβέρνηση και περιελάμβανε τις εγγυημένες καταθέσεις μέχρι €100,000. Μετά τα γεγονότα, ο Μ. Ντράγκι (ΕΚΤ), ξεκαθάρισε ότι το πρώτο κούρεμα «άγγιζε» τις εγγυημένες καταθέσεις, δεν γινόταν αποδεκτό για σοβαρούς λόγους και την επόμενη μέρα (17 Μαρτίου 2013) -πριν την απόφαση της Κυπριακής Βουλής- έγινε τηλεδιάσκεψη του Γιούρογκρουπ στην οποία διορθώθηκε το λάθος και ακυρώθηκε το κούρεμα εγγυημένων καταθέσεων. Αυτά πριν την απόφαση της Βουλής και ουδέποτε γνωστοποιήθηκαν από την Κυπριακή Κυβέρνηση. Με τον ίδιο τρόπο εξήγησε τα συμβάντα ο Αλ. Μιχαηλίδης (σύμβουλος τότε του Προέδρου) και αναφερόμενος στην Βουλή, έγραψε ότι απέρριψε το πρώτο κούρεμα διότι «αν περνούσε (από τη Βουλή ως νόμος), κανένας δεν θα μπορούσε να τον αναιρέσει και το λάθος δεν θα μπορούσε να διορθωθεί».
- Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) – costas.mavrides@europarl.europa.eu.