Αυτισμός – ”Το Λαχείο” – βιβλιοπαρουσίαση
Αυτισμός
- Δρ Γιώργος Πετρίκκος, Κοσμήτορας Ιατρικής Σχολής Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου
Κυρίες και Κύριοι, αγαπητοί Φίλοι
Είναι ιδιαίτερη τιμή και χαρά μου να προλογίσω το νέο αυτό πόνημα (μυθιστόρημα) της φίλης Ανδρούλας Τουμάζου.
Ο καθηγητής Ιατρικής και κοσμήτορας της Ιατρικής Σχολής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου Δρ Γιώργος Πετρίκκος (αριστερά) και ο εκπρόσωπος του Δημάρχου Λευκωσίας κ. Κων. Γιωρκάτζη (Αίθουσα Μελίνα Μερκούρη, Λευκωσία, 13.11.19)
Αποδέχτηκα την πρόσκληση να προλογίσω το μυθιστόρημα αυτό, «Το Λαχείο», όχι τόσο λόγω της φιλίας μας με την Ανδρούλα αλλά κυρίως λόγω της ιδιότητας μου ως ιατρός.
Το θέμα που πραγματεύεται η συγγραφέας αποτελεί μια πρόκληση για την Ιατρική επιστήμη, που παρά την αλματώδη πρόοδό της και την εκτεταμένη έρευνα, ειδικά στο θέμα αυτό, δεν έχει να προσφέρει παρά ελάχιστα.
Ο αυτισμός, γιατί αυτό είναι το «Λαχείο», αποτελεί μία νευρο-ψυχολογική διαταραχή, που διαρκεί μία ολόκληρη ζωή και είναι συνήθως παρούσα από τη γέννηση ενός παιδιού.
Τι προκαλεί τον αυτισμό;
Ο αυτισμός είναι μία εκ γενετής διαταραχή του εγκεφάλου, που επηρεάζει τον τρόπο που ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί τις πληροφορίες. Η αιτία και η παθογένειά της εξακολουθεί να παραμένει άγνωστη. Κάποιες έρευνες υποδεικνύουν ένα νευρολογικό πρόβλημα, που επηρεάζει εκείνα τα τμήματα του εγκεφάλου, τα οποία επεξεργάζονται τη γλώσσα και τις πληροφορίες που δίνουν οι αισθήσεις.
Η Δρ Αναστασία Χατζηγιαννακού, λέκτορας Ενιαίας Εκπαίδευσης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου (Αίθουσα Μελίνα Μερκούρη, Λευκωσία, 13.11.17)
Πιο σύγχρονες μελέτες μιλούν για γονίδια που προδιαθέτουν τα παιδιά αυτά για αυτισμό.
Ο αυτισμός, σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Θεοχαρίδη, δεν είναι ψυχιατρική νόσος όπως πιστεύαμε, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι στα παιδιά αυτά υπάρχει φλεγμονή στον εγκέφαλο. «Είναι μια αυτοκαταστροφή που γίνεται στον εγκέφαλο κατά την εγκυμοσύνη ή πολύ νωρίς αφού γεννηθεί το παιδί, και αυτό είναι σχεδόν βέβαιο γιατί γύρω στο 60% των παιδιών έχει αντισώματα κατά του ίδιου του εγκεφάλου τους.
Οι γνώμες διίστανται σχετικά με τα άλλα προτεινόμενα περιβαλλοντικά αίτια, όπως βαρέα μέταλλα, φυτοφάρμακα ή εμβόλια παιδικής ηλικίας.[6]
Οι υποθέσεις σχετικά με τα εμβόλια θεωρούνται βιολογικά μη εξηγήσιμες και στερούνται πειστικών επιστημονικών αποδείξεων.[7]
Πόσο συχνός είναι ο αυτισμός;
Υπάρχει μια αυξητική τάση στον αριθμό των ατόμων με αυτιστική διαταραχή.
Παρουσιάζεται με συχνότητα 5:10000 στην κλασική του μορφή και περίπου 18:10000 μέσα στο ευρύτερο φάσμα του αυτισμού. Είναι 4 έως 5 φορές πιο συχνός στα αγόρια παρά στα κορίτσια.
Δυστυχώς, ο αυτισμός προς το παρόν δε θεραπεύεται και είναι μια ισόβια κατάσταση. Η επιστημονική έρευνα σήμερα εστιάζει στη δημιουργία ανταγωνιστών των ενδορφινών, σε μία προσπάθεια να μειωθεί το πλεόνασμα που εμφανίζεται στα αυτιστικά παιδιά. Παρόμοιες θεραπείες φαίνεται ότι έχουν επιδράσει θετικά στη μείωση της αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς. Η πιο κατάλληλη αντιμετώπιση, παρ’όλα αυτά βεβαίως, είναι αποδεδειγμένα η ειδική αγωγή και ειδικά όταν αυτή συνδυάζεται με πρώιμη παρέμβαση, δηλαδή κατά την προσχολική ηλικία.
Πώς βοηθούνται τα παιδιά με αυτισμό;
Καμιά θεραπεία δεν θα ανατρέψει την πορεία του αυτισμού. Όμως, υπάρχουν μέθοδοι που βοηθούν στη μείωση των συμπτωμάτων και στην καλύτερη προσαρμογή του παιδιού.
Τα αυτιστικά παιδιά με υψηλή νοημοσύνη και προφορικό λόγο μπορούν να επωφεληθούν από μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, για να αντιμετωπίσουν διάφορα προβλήματα, όπως φοβίες, εμμονές ή να προσφέρει στήριξη στην οικογένεια.
Η πρόεδρος του Συνδέσμου Συγγενών και Φίλων Ατόμων με Αυτισμό “Μαζί” Ευγενία Παρτέλα-Μηνά (Αίθουσα Μελίνα Μερκούρη, Λευκωσία, 13.11.17)
Ειδικά δομημένα προγράμματα μπορούν να μάθουν στα παιδιά βασικές δεξιότητες. Μπορούν να μάθουν δεξιότητες αυτο-εξυπηρέτησης, κοινωνικές δεξιότητες, πώς να συναναστρέφονται και επικοινωνούν καλύτερα με τους άλλους, πώς να εκφράζουν σωστά τις ανάγκες και επιθυμίες τους, πώς να μάθουν να εκφράζουν και αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους. Επίσης, προγράμματα προεπαγγελματικής κατάρτισης, μπορούν να μάθουν σε αυτά τα παιδιά δεξιότητες εργασίας.
Φαρμακευτική αγωγή μπορεί να χορηγηθεί για επιθετική αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, για επιληπτικούς σπασμούς και για την υπερκινητικότητα. Δεν πρέπει να είναι ποτέ μοναδικό μέσο θεραπευτικής αγωγής, αλλά πάντοτε μέρος ενός περιεκτικού και εξατομικευμένου προγράμματος.
Μέσα από αυτή την εξειδικευμένη βοήθεια από ειδικούς ψυχολόγους και παιδαγωγούς μπορούν τα αυτιστικά παιδιά να λειτουργούν καλύτερα στο περιβάλλον τους.