Πέρα από τις περιστασιακές αναλύσεις
Το εκλογικό αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των κυπριακών προεδρικών εκλογών, πέρα από περιστασιακές αναλύσεις που συνδέονται με το δεύτερο γύρο, μπορεί και πρέπει να αναλυθεί σε δύο επίπεδα:
Το πρώτο είναι το πολιτικο-κομματικό που περιέχει και κοινωνικές πτυχές ( αποχή, αλληλοτροφοδότηση του διπολισμού, αδυναμίες του κεντροαριστερού χώρου, κ.λπ.) και το άλλο είναι η ανάλυση σε επίπεδο κυπριακού κοινωνικού σχηματισμού και αφορά τις μεταλλάξεις του σε κοινωνικό και ταξικό επίπεδο ( π.χ. ο ρόλος της μεταπρατικής αστικής τάξης και των συμφερόντων της, την οποία εκπροσωπεί πολιτικά κατά κύριο λόγο ο ΔΗΣΥ, αλλά στις παρούσες εκλογές ένα ισχυρό κομμάτι της συντάκτηκε πίσω απο τον Σταύρο Μαλά).
Μέσα από την ανάλυση αυτή των δύο επιπέδων ερμηνεύεται το εκλογικό αποτέλεσμα και τα διάφορα επιμέρους θέματα που προκύπτουν, π.χ. γιατί η αποχή, ο ρόλος του Γιώργου Λιλλήκα, ο εγκλωβισμός των ψηφοφόρων, η άνοδος του ΕΛΑΜ και άλλα.
Το βέβαιον είναι ότι σε αυτό το γύρο, νικητής είναι η μεταπρατική αστική τάξη και τα συμφέροντα της.
Και είναι γνωστές οι φιλοδοξίες των κυπρίων μεταπρατών αστών να λύσουν όπως-όπως το Κυπριακό, με τα μάτια στραμμένα στη μεγάλη τουρκική αγορά, φραγκολεβαντινίζοντες, χωρίς να κατανοούν ότι οδηγούν τον τόπο σε επικίνδυνες περιπέτειες για τα δικά τους οικονομικά συμφέροντα.
Και βεβαίως τρέφουν αυταπάτες όσον αφορά την τουρκική αγορά.
Όμως η όποια λύση διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, θα κριθεί σε δημοψήφισμα και εκεί θα απεγκλωβιστούν ευρύτερα λαϊκά στρώματα από τους κομματικούς μηχανισμούς όπως έγινε και το 2004.
Διότι στο δημοψήφισμα επικρατεί το αίσθημα της αυτοσυντήρησης που παραμερίζει τον κομματικό πατριωτισμό και τους πελατειακούς μηχανισμούς που εκτρέφει και αναπαράγει το σύστημα.
Τη στιγμή που γράφονται οι γραμμές αυτές είναι άγνωστο πως θα πορευθεί ο ενδιάμεσος χώρος στο δεύτερο γύρο των εκλογών, συντεταγμένος ή κατακερματισμένος.
Εξάλλου όποια απόφαση και να πάρουν οι ηγεσίες δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι οι πολίτες θα ακολουθήσουν.
Αν δεν έχει υπάρξει πριμοδότηση του Μαλά, άμεση ή έμμεση, για να υπάρξει επαναπατρισμός ψηφοφόρων στον Αναστασιάδη, τότε η βεβαιότητα επανεκλογής του σημερινού προέδρου παρουσιάζεται κλονισμένη, ή τουλάχιστον ο δεύτερος γύρος δεν θα είναι γι΄αυτόν περίπατος όπως φαινόταν να είναι μέχρι τώρα.
Οι πολίτες θα βρεθούν την ερχόμενη Κυριακή ενώπιον διλημμάτων, τουλάχιστον όσοι στον πρώτο γύρο δεν ψήφισαν Αναστασιάδη ή Μαλά.
Στο Κυπριακό οι θέσεις τους είναι οι ίδιες με κάποια δόση μεγαλύτερης «ενδοτικότητας» από πλευράς ΑΚΕΛ-Μαλά.
Αλλά ακόμη και στην οικονομία οι διαφορές δεν είναι τόσο σημαντικές.
Ναι μεν ο Αναστασιάδης και ο ΔΗΣΥ παρουσιάζονται ως οι απόστολοι του νεοφιλελευθερισμού, αλλά και ο Μαλάς περιστοιχίζεται και στηρίζεται από εκπροσώπους της ίδιας πολιτικής φιλοσοφίας, όπως ο Μάϊκ Σπανός και ο Γιώργος Βασιλείου.
Η δε αναζήτηση από τώρα υπουργού Οικονομικών είναι για να στείλει τα διαπιστευτήρια του στο οικονομικό κατεστημένο.
Κάτι που θυμίζει τους τραπεζίτες υπουργούς Οικονομικών του Χριστόφια.
Υπάρχει βεβαίως και το παρελθόν, οι δύο πενταετίες, η μία του Χριστόφια και η άλλη του Αναστασιάδη.
Αυτή του Χριστόφια αντανακλά στον Μαλά, καθώς ήταν υπουργός του και και φοβίζει πολλούς πολίτες οι οποίοι βλέπουν στο πρόσωπο του επάνοδο του ΑΚΕΛ στην εξουσία.
Από την άλλη η πενταετία Αναστασιάδη με τα πεπραγμένα του, προκαλεί επίσης φόβο στους πολίτες.
Κάποιοι λένε ότι η επιλογή θα γίνει μεταξύ Σκύλλας και Χάρυβδης, ενώ άλλοι επικαλέστηκαν το αγγλοσαξονικό ρητό better the devil you know than the devil you don’t know…
Με αυτά τα διλήμματα θα πορευτούν πολλοί πολίτες στις κάλπες της επόμενης Κυριακής, είτε για επιλέξουν ένα εκ των δύο, είτε για να κινηθούν μεταξύ λευκού και άκυρου.
Και είναι και αυτοί που δεν θα πάνε καθόλου στις κάλπες, με την αποχή πιθανόν να είναι ακόμη μεγαλύτερη από αυτή του πρώτου γύρου.
Και στο βάθος ο αλληλοτροφοδοτούμενος διπολισμός.
- Πανεπιστημιακός, διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Ερευνών Καναδά-ΚΕΕΚ και μέχρι πρόσφατα επιστημονικός συνεργάτης του ΕΔΙΑΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Κρήτης