Μαρτυρίες για τον Κώστα Βεργόπουλο (1942-2017)
Περνούν τα χρόνια…
Tην τελευταία μας τηλεφωνική κουβέντα την κάναμε λίγες εβδομάδες πριν το θάνατό του.
Ήταν στο Παρίσι, είχαμε να μιλήσουμε καιρό, με πήρε τηλέφωνο για να μάθει πως είμαι και τι κάνω.
Τα κάναμε αυτά με τον Κώστα. Μπορεί να χανόμασταν για καιρό, αλλά στα 22 χρόνια της γνωριμίας/φιλίας μας πάντα αναζητούσαμε ο ένας τον άλλο.
Του μίλησα επιγραμματικά για τη ζωή μου εκείνη την περίοδο, καθώς και για τη δουλειά μου. Του είπα πως αρκετά από τα γερόντια που βοηθούσα στο νοσοκομείο ως διερμηνέας, ήταν από τις μειονοτικές περιοχές της Φλώρινας. Περιέγραψα τα χαρακτηριστικά της σχέσης μου και με αυτούς τους ασθενείς και του είπα την ιστορία που μου διηγήθηκε ένας γέροντας ασθενής από το Νομό Φλώρινας της δεκαετίας του 1940. “Τσομπάνος ήμουν, παιδάκι ήμουν, πρόβατα βοσκούσα Κώστα. Από τη μια είχαμε τους Μάηδες μου μου βάζανε το πιστόλι στο στόμα και από την άλλη οι φαντάροι μας πλάκωναν στο ξύλο. Ευτυχώς που μια φορά ένας αξιωματικός μας μάζεψε γιατί μας λυπήθηκε. Έχω κι εγώ παιδιά, δε θέλω να γίνονται αυτά τα πράγματα, μας είπε. Γι’ αυτό, κάθε φορά που θα βλέπετε στρατό να πλησιάζει εσείς θα κρύβεστε! Αυτό μας συμβούλεψε και από τότε τουλάχιστον μάθαμε να γλυτώνουμε το ξύλο”, μου εξιστόρησε ο γέροντας. Λέω να τα γράψω αυτά μια μέρα Κώστα, του είπα. Ως μαρτυρίες μιας άλλης εποχής. Συγκινήθηκε. «Να τα γράψεις Κώστα! Να τα γράψεις”, με ενθάρρυνε. “Αυτούς τους ανθρώπους τους εκμεταλλεύτηκαν όλοι, ακόμη και το ΚΚΕ”, συμπλήρωσε…
Τη διετία της πρωθυπουργίας του Γιώργου Παπανδρέου συναντιόμασταν στην οδό Σκουφά. Στο ΦΙΛΙΟΝ, ή κοντά στο ΦΙΛΙΟΝ. Η συζήτηση ξεκινούσε ρωτώντας με επιγραμματικά για τα προσωπικά μου, οικογενειακά και εργασιακά, και μετά το ρίχναμε στην πολιτική ανάλυση και στις ιδέες. Συμφωνούσαμε κι οι δυο, πως η παγκοσμιοποίηση δε θα καταφέρει να αλλοιώσει ή να ισοπεδώσει την εθνική και πολιτισμική ταυτότητα των συλλογικών υποκειμένων. Μια δυο φορές, η συζήτησή μας σταμάτησε απότομα, γιατί είχε ραντεβού για πολιτική κουβέντα με το συγχωρεμένο το Γιώργο Παναγιωκόπουλο, που έφτανε πάντα κρατώντας έναν πράσινο φάκελο στα χέρια του!
Του Προφήτη Ηλία του 2002, τότε που ο Χρυσοχοίδης με τη βοήθεια των ΗΠΑ και της τύχης εξάρθρωνε τη 17 Νοέμβρη, τότε που όλοι αναζητούσαν τον ιδεολογικό αρχηγό της τρομοκρατικής οργάνωσης και το ράδιο αρβύλα υπαινισσόταν πως ενδεχομένως ένας από τους ηγέτες της μπορεί να ήταν και ο Βεργόπουλος, ήρθε με χαρά στο γάμο μου και στο γλέντι που ακολούθησε στο σπίτι μου, στο Νέο Ηράκλειο. Στο τηλεφώνημα πρόσκληση για το γάμο που του έκανα, πάντως, δεν ήταν ο συνηθισμένος του εαυτός.
Ένα κρύο βράδυ του Δεκέμβρη του 2001, στη Θεσσαλονίκη, κάναμε μια τεράστια νυχτερινή βόλτα στο κέντρο της πόλης κουβεντιάζοντας για την Ελλάδα, για τη Γαλλία, για το 1968, για τη Θεσσαλονίκη που του θύμιζε περισσότερο Βερολίνο και λιγότερο Παρίσι, όπως μου είπε. Εκείνο το βράδυ καταλήξαμε στο ξενοδοχείο ABC, κοντά στο ΑΠΘ, όπου έμενε μαζί με τον Περικλή Κοροβέση. Με ουίσκι και τσιγάρα, με Βεργόπουλο και Κοροβέση, το πήγαμε σχεδόν μέχρι το πρωί. Στη Θεσσαλονίκη είχαν βρεθεί και οι δυο τους, προσκεκλημένη του τότε Υφυπουργού Εξωτερικών του ΠΑΣΟΚ και υπεύθυνου για θέματα Απόδημου Ελληνισμού Γρηγόρη Νιώτη, για να συμμετάσχουν στις εργασίες της Παγκόσμιας Συνέλευσης του Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού.
Με τον Κώστα Βεργόπουλο γνωριστήκαμε στη Μελβούρνη του 1995, αν δεν κάνω λάθος, όταν ήρθε προσκεκλημένος της Κοινότητας και του Φεστιβάλ Αντίποδες νομίζω, για να δώσει σειρά ομιλιών, συν τοις άλλοις και για το Μακεδονικό, νομίζω.
Πριν τη γνωριμία μας τον διάβαζα στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, τον παρακολουθούσα ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά όταν επισκεπτόμουν την Ελλάδα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990, τον συμπαθούσα πολύ ως άνθρωπο, ως φίλο θα έλεγα, αν και δεν τόλμησα να τον ρωτήσω ποτέ, έστω και διακριτικά, για τα δικά του προσωπικά.
Ο λόγος μας ήταν πάντα υπαινικτικός, όταν φτάναμε σ’ αυτό το σημείο…