Ό,τι και να λέει ο Ουμπέρτο Έκο υπάρχουν νέα τον Αύγουστο!
Ο πλανήτης είναι σε αναταραχή, η μυωπική πολιτική της Δύσης, η ρωσική ανασύνταξη και η κινεζική εγρήγορση τον απειλούν ακόμη και με πυρηνικό ολοκαύτωμα.
Ο πόλεμος της Ουκρανίας συνεχίζεται επειδή υπάρχουν χρήσιμοι ηλίθιοι και οι Αμερικανοί καταναλώνουν τις ψευδαισθήσεις του Μπάιντεν, ενός Προέδρου που οδηγεί τις ΗΠΑ σε αδιέξοδα στο διεθνές επίπεδο και σε διχασμό στο εσωτερικό. Με τον Τραμπ να ετοιμάζεται να επανέλθει, είτε αυτός, είτε κάποιος πολιτικός γόνος του. Και στα δικά μας με μια Τουρκία που δραστηριοποιείται στη διεθνή σκακιέρα και διεκδικεί ρόλο δίπλα στους μεγάλους και μια Ελλάδα που αναλίσκεται στο θέμα των υποκλοπών και ζει στο δικό της κόσμο. Η κατανάλωση ψευδαισθήσεων, η μετατροπή της χώρας σε προκεχωρημένο αμερικανικό φυλάκιο χωρίς μια δική της ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, γιγάντωσε ακόμη περισσότερο τον τουρκικό επεκτατισμό. Όσον αφορά την Κύπρο, ζει το τέλος μιας διεφθαρμένης και αδιέξοδης πολιτικής με τους τρεις κύριους δελφίνους του Αναστασιάδη να κοκορομαχούν και να διαγωνίζονται ποιος είναι ο ικανότερος να συνεχίσει τη δική του πολιτική στο Κυπριακό και να εξυπηρετήσει καλύτερα τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Είμαστε σ΄ένα σταυροδρόμι, σε μια κρίσιμη καμπή.
Ενώ δε αυτά συμβαίνουν στην ελληνική πολιτική σκηνή, με την παγίδευση του τηλεφώνου του αρχηγού του τρίτου κοινοβουλευτικού κόμματος και τον Μητσοτάκη να προσπαθεί να κουκουλώσει το σκάνδαλο, η Τουρκία διευρύνει την επιρροή της στην περιοχή, επαναπροσδιορίζοντας τη ζώνη των συμφερόντων της, όπως αυτή τα εννοεί, ομαλοποιεί τις σχέσεις της με το Ισραήλ, ενώ με τη διπλωματία του γεωτρυπάνου και τις στενές σχέσεις με τη Μόσχα εκβιάζει τους Αμερικανούς. Ο πόλεμος στην Ουκρανία ενισχύει βεβαίως τη θέση της, ειδικά ο ρόλος της για την εξαγωγή των ουκρανικών σιτηρών όπως και η διαμεσολάβηση της ανάμεσα στο Κίεβο και τη Μόσχα.
Αύγουστος μήνας και πριν 48 χρόνια το αθηναϊκό κράτος, τοις κείνων ρήμασι πειθόμενον-Εγγλέζων, Αμερικανών και ΝΑΤΟ- διακήρυξε στεντορεία τη φωνή δια στόματος Κωνσταντίνου Καραμανλή, ότι η Κύπρος «κείται μακράν»! Και ανενόχλητος ο Αττίλας προήλασε, σφάζοντας και βιάζοντας σώματα και ψυχές. Και οι αρχηγοί του στρατού, αεροπορίας και ναυτικού, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ-Γρηγόριος Μπονάνος- συμμέτοχοι με τον Γκιζίκη και τον Ιωαννίδη στην οργάνωση του πραξικοπήματος, αρνήθηκαν να πολεμήσουν και να υπερασπίσουν την Κύπρο με διάφορες γελοίες δικαιολογίες. Για το πραξικόπημα βεβαίως η Κύπρος δεν έκειτο μακράν. Ποτέ στην ελληνική ιστορία Έλληνες αξιωματικοί δεν συμπεριφέρθηκαν τόσο θρασύδειλα. Και ποτέ Έλληνες αξιωματικοί δεν συμφώνησαν να παραχωρήσουν εθνικό έδαφος στην Τουρκία. Διότι αυτό έγινε με την πρώτη τουρκική εισβολή. Είχαν συμφωνήσει να δώσουν έδαφος στην Τουρκία, ανεξάρτητα αν η Τουρκία δεν τήρησε τη συμφωνία και προχώρησε με τη δεύτερη εισβολή στην κατοχή σχεδόν του 40% του κυπριακού εδάφους. Ωστόσο, «η προδοσία, όπως έγραψε και ο φίλος μου ο Κώστας Βενιζέλος, δεν μετράται με πόσο έδαφος παραδίδει κανείς στον εχθρό, αλλά ότι παραδίδει πατρίδα»(Ο Φιλελεύθερος, 17 Αυγούστου 2022)
Οι επιλογές που έχουμε δεν είναι πολλές. Είτε θα συρθούμε υπό την τουρκική πίεση και απειλή σε διαπραγματεύσεις με όρους παράδοσης-και εννοώ Ελλάδα και Κύπρος- είτε θα αντισταθούμε με μια αποτρεπτική ισχύ και μια ανεξάρτητη διπλωματία που θα υπολογίζει η Άγκυρα. Καλλιεργείται από διάφορες πλευρές μιας μορφής ηττοπάθεια και διαχέεται η τουρκική προπαγάνδα ότι μας είναι αδύνατον να αντισταθούμε. Ο στόχος είναι καθαρός: Να αποδεχτούμε αμαχητί την τουρκική προτεκτοροποίηση στα πλαίσια της οραματιζόμενης από τον Ερντογάν «Νέας Οθωμανίας», ενός νέο-οθωμανικού ιμπέριουμ. Όμως- και το έχω ξαναγράψει από αυτή τη στήλη- η Τουρκία δεν είναι αήττητη. Αντιμετωπίζει πολλαπλά εσωτερικά προβλήματα, έχει προβλήματα εντός και εκτός της επικράτειας της με τους Κούρδους που βρίσκονται σε μόνιμη εξέγερση, η οικονομία της δεν είναι και στα καλύτερα της, αντιμετωπίζει εχθρικό περιβάλλον στην ίδια την Μέση Ανατολή, ιδίως στον αραβικό κόσμο και οι συμμαχίες της δεν είναι και τόσο σταθερές. Ο ίδιος ο Ερντογάν τολμά εκεί που δεν βρίσκει αντίσταση. Εκεί που θα συναντήσει αντίσταση θα αναδιπλωθεί. Διότι γνωρίζει ότι αν δεν του βγει θα φάει το κεφάλι του. Είναι πολλοί αυτοί που τον περιμένουν στην γωνιά και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό της Τουρκίας. Περιμένουν το πρώτο παραπάτημα του.
Βεβαίως ο στόχος δεν είναι ο πόλεμος. Μόνον ανόητοι μπορεί να είναι υπέρ του πολέμου Ο στόχος είναι να υποχρεωθεί η Τουρκία σε αναδίπλωση. Και οι όποιες διαφορές να επιλυθούν ειρηνικά με διαπραγματεύσεις και στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Για να γίνει όμως αυτό, πρέπει Αιγαίο και Κύπρος να αντιμετωπιστούν από το αθηναϊκό κέντρο ως ενιαίος αμυντικός χώρος. Όλοι οι σοβαροί στρατηγικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι αν η Κύπρος αφεθεί εύκολη λεία στην τουρκική επιβουλή, το Αιγαίο θα έχει την ίδια μοίρα. Η απώλεια δε της Κύπρου θα είναι η δεύτερη Μικρασιατική Καταστροφή. Προπάντων που δεν θα είναι η μόνη ελληνική απώλεια. Θα ακολουθήσουν και άλλες.
Με αυτά λοιπόν και με άλλα, ο Αύγουστος έχει νέα… Και στη γειτονιά μας με τους Τούρκους να προελαύνουν και με άλλα σοβαρά που συμβαίνουν στο παγκόσμιο χωριό. Απ΄ όλα έχει το πανέρι που έλεγε και το παλιό λαϊκό άσμα… Μάλλον η ικανότητα αξιολόγησης λείπει, να ξεχωρίσουμε το μείζον από το έλασσον.
Και το μείζον είναι η επιβίωση μας στη γωνιά αυτή της Ανατολικής Μεσογείου.
- Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019. Τώρα κυκλοφορεί και το νέο του μυθιστόρημα, ΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟΝ ΑΝΤΩΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ/ΣΤΟ ΥΦΑΝΤΟ ΤΟΥ ΄21, από τον ίδιο εκδοτικό οίκο. Email, Stephanos.constantinides@gmail.com