Δικαστής Γ. Αρέστης : Αν η Τουρκία γνήσια επιθυμεί την επιστροφή των Αμμοχωστιανών, γιατί τους παραπέμπει στις αγκάλες της Επιτροπής;
Οι Αμμοχωστιανοί έχουν δυστυχώς τεθεί, με τις παροτρύνσεις διαφόρων, προ του διλήμματος αν θα προσφύγουν στην Επιτροπή Ακίνητης Ιδιοκτησίας για να διασφαλίσουν δήθεν την επιστροφή τους στις περιουσίες τους υπό τουρκική διοίκηση για να αποφύγουν την υφαρπαγή των, εφ’ όσον δεν δείχνουν ενδιαφέρον γι’ αυτές.
Ειλικρινά πιστεύω ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει δίλημμα.
Εάν η Τουρκία έχει αποφασίσει να εποικίσει την πόλη, θα το πράξει εφ’ όσον δεν υπάρχει πολιτική λύση, είτε προσφύγει κάποιος στην Επιτροπή, είτε όχι.
Το δίλημμα είναι αν θα παραχωρήσω την περιουσία μου με την υπογραφή μου ή χωρίς.
Εάν η Τουρκία πραγματικά ενδιαφέρεται για επιστροφή των Αμμοχωστιανών στην πόλη και στις περιουσίες τους, θα μπορούσε κάλλιστα να σεβαστεί τα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας 550 και 789 που προβλέπουν την επιστροφή στους νόμιμους κατοίκους της υπό την διοίκηση των Η.Ε. . Η Αμμόχωστος για την Τουρκία ήταν πάντοτε ένα καλό διαπραγματευτικό χαρτί για να επιτύχει τους στόχους της που είναι η εφαρμογή των διχοτομικών της σχεδίων.
Διαχρονικός στόχος της Τουρκίας μετά το 1974 ήταν να καταπατήσει τα περιουσιακά δικαιώματα των Ελληνοκυπρίων που εγκατέλειψαν τις κατεχόμενες περιοχές. Το λεγόμενο σύνταγμα του ψευδοκράτους είναι απόλυτα σαφές. Προβλέπει ότι όλες οι εγκαταληφθείσες, εγώ προσθέτω δια της βίας των όπλων, περιουσίες, περιέρχονται στην ιδιοκτησία του ψευδοκράτους. Υπάρχει μάλιστα πρόνοια ότι ο ιδιοκτήτης μπορεί να απευθυνθεί στα δικαστήριά τους για διεκδίκηση αποζημιώσεων. Το σύνταγμά τους δεν μιλά για άλλο είδος θεραπείας, μιλά μόνο για αποζημίωση. Για να επιτύχουν απόφαση του ΕΔΑΔ με την οποία να εγκρίνεται η παραπομπή των προσφυγών των Ελληνοκυπρίων στην Επιτροπή, έχουν θεσπίσει νομοθεσία η οποία πέραν από την αποζημίωση παρέχει την θεραπεία της ανταλλαγής και της αποκατάστασης της περιουσίας. Όντως με την απόφαση Δημόπουλος, το έχουν κατορθώσει. Όμως, στόχος τους είναι η επίδικαση αποζημιώσεων για εξαγορά της περιουσίας όπως το προβλέπει ο υπέρτατος νόμος τους, δηλαδή το σύνταγμά τους. Αυτό έχει αποδειχθεί στην πράξη και ενώ προσφεύγει κάποιος στην Επιτροπή με αίτημα την επιστροφή και αποζημίωση για απώλεια χρήσης, εκδίδουν απόφαση αποζημίωσης για εξαγορά της σε εξευτελιστικά χαμηλά ποσά.
Έχω υπ’ όψη μου τουλάχιστον το παράδειγμα φιλικού μου προσώπου το οποίο απευθύνθηκε στην Επιτροπή για την επιστροφή περιουσίας εκατομμυρίων και αποζημίωση γι’ απώλεια χρήσης στην Κερύνεα, και αντί αυτού του επρόσφεραν 165,000 ευρώ για εξαγορά.
Αναφέρω επίσης την περίπτωση της συζύγου μου, που έλαβε απόφαση από το ΕΔΑΔ για ένα σεβαστό ποσό αποζημίωσης γι’ απώλεια χρήσης και επιστροφή της περιουσίας στην περίκελειστη πόλη. Η Τουρκία 15 χρόνια μετά, ουδέν εφάρμοσε.
Όμως όπως είπα επανειλημμένα, έχω επιστολή Τουρκοκύπριου δικηγόρου την οποία απέστειλε στους Ελληνοκύπριους πελάτες του στους οποίους είχε παραπεμφθεί από Ελληνοκύπριο δικηγόρο, στην οποία σαφώς αναφέρεται ότι, κατά κανόνα, η θεραπεία την οποία παραχωρεί η Επιτροπή είναι αποζημίωση όχι για απώλεια χρήσης αλλά για απαλλοτρίωση σε ιδιαίτερα χαμηλά ποσά. Ο ίδιος μάλιστα προσθέτει ότι αμφιβάλλει αν το ΕΔΑΔ σε περίπτωση προσφυγής θα ασχοληθεί με το ύψος της αποζημίωσης και θα ανατρέψει την απόφαση της Επιτροπής.
Στην περίπτωση της περίκλειστης πόλης, τα πράγματα είναι χειρότερα, γιατί πέραν των πιο πάνω κινδύνων, η Τουρκία ήγειρε και θέμα διεκδικήσεων Ελληνοκυπριακών περιουσιών από το ΕΦΚΑΦ. Με απόφαση του λεγόμενου Επαρχιακού Δικαστηρίου Αμμοχώστου το 2005 εδηλώθηκε ότι το μεγαλύτερο μέρος των Ελληνοκυπριακών περιουσιών στην περίκλειστη πόλη ανήκει στο ΕΦΚΑΦ. Κάποιοι αναμένουν ότι αυτό θα αποσαφηνιστεί ενώπιον του ΕΔΑΔ. Η δική μου άποψη είναι ότι το ΕΔΑΔ δεν θα επιλύσει το θέμα και θ’ αφήνεται να επιλυθεί στα δικαστήρια του ψευδοκράτους.
Ας υποθέσουμε ότι τα πιο πάνω προβλήματα που έθεσα θα υπερπηδηθούν και ότι αποδίδεται στον Αμμοχωστιανό η περιουσία του. Ποια η προοπτική να παραμείνει και να την αξιοποιήσει; Αν στόχος της Τουρκίας είναι να την υφαρπάξει, μπορεί κάλλιστα να το πράξει με απαλλοτρίωση ή ακόμα εξαναγκάζοντας τον ιδιοκτήτη να την εγκαταλείψει με τις γνωστές μεθόδους που γνωρίζει. Αυτές που εφάρμοσε στην περίπτωση της Καρπασίας, όπου το 1975 υπήρχαν 14,000 κάτοικοι με κατοχυρωμένα δικαιώματά με Συμφωνία Κληρίδη – Ντενκτάς και τις ευλογίες των Η.Ε.. Σήμερα παραμένουν μόνο μερικές εκατοντάδες. Αλλά υπάρχουν και άλλα ερωτήματα, εάν δεν φτάσουμε σ’ αυτό το χείριστο αποτέλεσμα, σε περίπτωση Αμμοχωστιανού που επιστρέφει. Θα βρίσκεται κάτω από τη δικαιοδοσία των αστυνομικών, των πολεοδομικών και άλλων διοικητικών αρχών και των δικαστηρίων τους. Για να μην αναφέρω το πρόβλημα χρηματοδότησης για αξιοποίηση της περιουσίας. Κάποιος, απαντώντας σ’ αυτήν την τοποθέτησή μου, είπε ότι το κάνω επειδή είμαι εναντίον της Δ.Δ.Ο. Απαντώ ότι είναι άλλο θέμα η επιστροφή στο τουρκοκυπριακό ομόσπονδο κρατίδιο ύστερα από μια λύση όπου θα υπάρχουν εγγυήσεις για την εφαρμογή της, και άλλο να επιστρέφεις χωρίς λύση υπό την κατοχή της Τουρκίας.
Τέλος θέλω να προβληματίσω τους συμπολίτες μου θέτοντας το εξής απλό ερώτημα:
Αν η Τουρκία γνήσια επιθυμεί την επιστροφή των Αμμοχωστιανών, γιατί τους παραπέμπει στις αγκάλες της Επιτροπής;
Θα μπορούσε να διαπιστώσει ποιοι ενδιαφέρονται να επιστρέψουν και ποια η περιουσία τους με απλές διοικητικές διαδικασίες, όπου τα εγειρόμενα θέματα μπορούν να επιλυθούν από τεχνοκράτες, και όχι από μια Επιτροπή που είναι το άκρον άωτον της αυθαιρεσίας. Τονίζω όμως ότι στην απόφαση Δημόπουλος αποφασίστηκε ότι δεν υποχρεούται κάποιος να προσφύγει στην Επιτροπή, αλλά μπορεί ν’ αναμένει μια πολιτική λύση.
Τελειώνοντας, θέλω να υπογραμμίσω ότι είμαι φανατικός Αμμοχωστιανός, με περιουσία στην περίκλειστη πόλη και δεν έχω κανένα άλλο κίνητρο παρά την αγάπη μου για την αδικοχαμένη πόλη στην οποία έζησα τα 29 καλύτερα χρόνια της ζωής μου. Φτάνω στο τέλος της σταδιοδρομίας μου έχοντας υπηρετήσει την Δικαιοσύνη για πάνω από 40 χρόνια από υψηλά δικαστικά σώματα και δεν έχω καμία φιλοδοξία, ούτε κανένα άλλο συμφέρον. Μόνο να επιστρέψω στην πόλη μου υπό συνθήκες ασφάλειας, και να μην την χαρίσω στην Τουρκία με την υπογραφή μου.