Πολύς θόρυβος τις τελευταίες μέρες για το συγκινητικό όντως ενδιαφέρον του βρετανικού παράγοντα για το Κυπριακό.
Μέχρι και με την επίσκεψη του μας τίμησε ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ.
Που φυσικά πέρασε και στα Κατεχόμενα και συνάντησε τον Ερσίν Τατάρ στο «Προεδρικό» του, κάτι που δεν έκανε αυτός ο «φιλότουρκος» Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ! Ακόμη δε είχε και τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου παραμονή του ταξιδιού του στην Κύπρο. Χρειάζεται και ο συντονισμός ανάμεσα τους! Και βέβαια στη Λευκωσία δήλωσε ότι «όλες οι πλευρές πρέπει να προσέλθουν στις συνομιλίες με ετοιμότητα για συμβιβασμό». Λέξη φυσικά δεν είπε για τις παραβιάσεις της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία και απέφυγε να μιλήσει ακόμη και για τη ΔΔΟ αν και είναι βρετανικής έμπνευσης, αφού τώρα οι Τούρκοι μιλούν για δύο κράτη με συνομοσπονδιακό δεσμό και τουρκική επικυριαρχία μέσω των εγγυήσεων, της παρουσίας του τουρκικού στρατού και της πολιτικής ισότητας «ανάμεσα στους δύο λαούς». Δεν υπάρχει φυσικά και μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη ΔΔΟ και τα δύο κράτη που συναντιούνται κάπου στη χαλαρή ομοσπονδία του Νίκου Αναστασιάδη. Πολιτικά τερτίπια δηλαδή για τη δημιουργία ενός υβριδικού μορφώματος στα μέτρα της Άγκυρας. Και κάποιοι στην Κύπρο μιλούν για διχοτόμηση. Ποια διχοτόμηση; Η Τουρκία ουδέποτε θα δεχτεί δύο κράτη στην Κύπρο με διεθνή προσωπικότητα. Η μόνη διχοτόμηση που προτείνεται είναι αυτή της ΔΔΟ ή της χαλαρής ομοσπονδίας του Αναστασιάδη. Για όσους ενδιαφέρονται έχω αναλύσει το θέμα αυτό στην ίδια αυτή στήλη στις 10 παρελθόντος Ιανουαρίου, όταν έγραφα για «αφήγημα των δύο κρατών».
Ας επανέλθουμε λοιπόν στη Βρετανία. Την οποία κάποτε ο Δημήτρης Χριστόφιας χαρακτήρισε ως «τον κακό δαίμονα της Κύπρου» ασχέτως αν αργότερα με τον Γκόρντον Μπράουν πρωθυπουργό ο «κακός δαίμονας» μεταμορφώθηκε σε ένα «πολύ καλό φίλο». Χειρότερα ακόμη, ο Αναστασιάδης τον Μάρτιο του 2019, ανήμερα της θυσίας του Γρηγόρη Αυξεντίου, ήταν καλεσμένος της βασίλισσας Ελισάβετ στο Παλάτι του Μπάκιγχαμ σε εκδήλωση-πανηγύρι που διοργανώθηκε «σε αναγνώριση των στενών σχέσεων Κύπρου-Ηνωμένου Βασιλείου».
Από που προέκυψαν αυτές οι στενές σχέσεις; Από το γεγονός ότι στη δεκαετία του 1950, στη διάρκεια του αντιαποικιακού αγώνα, οι Βρετανοί κρέμασαν στις Κεντρικές φυλακές της Λευκωσίας νέα παιδιά που διεκδικούσαν την ελευθερία, σκότωσαν αμάχους και βασάνισαν άλλους μέχρι θανάτου; Από το γεγονός ότι εφαρμόζοντας την πολιτική του διαίρει και βασίλευε, έφεραν πίσω στην Κύπρο την Τουρκία και μας οδήγησαν σε μια νόθα ανεξαρτησία με όλα τα παρεπόμενα της; Το γεγονός ότι κράτησαν κυρίαρχες βάσεις στην Κύπρο που χρησιμοποιούν ως ορμητήριο εναντίον των λαών της περιοχής; Το γεγονός ότι έκαναν πλάτες στην Τουρκία για την εισβολή και έκτοτε προωθούν τις τουρκικές θέσεις στο Κυπριακό;
Η ελληνική πλευρά έχει δεχτεί να διαδραματίζει η Βρετανία κυρίαρχο ρόλο στο Συμβούλιο Ασφαλείας, κυρίαρχο ρόλο στις όποιες συνομιλίες, πάντα προωθώντας τις τουρκικές θέσεις. Με αποκορύφωμα το αλήστου μνήμης σχέδιο Ανάν, βρετανικής έμπνευσης, βρετανικής κοπής. Αυτά είναι γνωστά. Το ερώτημα είναι γιατί ανεχόμαστε αυτή την πολιτική υποτελείας; Γιατί δεν ανακινείται το θέμα των βρετανικών βάσεων παρά την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου στην υπόθεση του Άγιου Μαυρίκιου; Την απάντηση την έχουν έτοιμη οι «νούσιμοι»! Δεν χρειάζεται μέτωπο με την Βρετανία. Κανένας όμως δεν πρότεινε να πάρουμε ξανά τα όπλα εναντίον των Εγγλέζων, ούτε και να χαλάσουμε τις σχέσεις μας με το Λονδίνο. Τα αυτονόητα πρέπει να κάνουμε, αυτά που προκύπτουν από τους κανόνες του διεθνούς δικαίου στις διακρατικές σχέσεις. Αλλά φαίνεται ότι στη Λευκωσία κάποιοι εξακολουθούν να απολαμβάνουν την βρετανική κηδεμονία, έστω και αν ο κηδεμόνας αποδεικνύεται διαχρονικά επικίνδυνος. Η υποτέλεια όμως δεν έσωσε ποτέ κανένα λαό. Προπάντων όταν είναι αποδεδειγμένο ότι ο βρετανικός παράγοντας εργάζεται διαχρονικά σε βάρος των συμφερόντων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Πάμε λοιπόν σε Πενταμερή που ενορχηστρώθηκε από το Λονδίνο με τουρκικές προδιαγραφές, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της Τουρκίας. Και το «κανονικό» κράτος για το οποίο μίλησε ακόμη και ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, ο Αντόνιο Γκουτέρες; Αφού εμείς δεν το διεκδικούμε, αφού εμείς αποδεχόμαστε στην Πενταμερή να συνομιλούν οι «δύο Κοινότητες» με την Κυπριακή Δημοκρατία οιονεί εκλιπούσα, γιατί θα ενδιαφερθούν οι άλλοι για λογαριασμό μας; Είναι καθαρό ότι άλλοι σέρνουν τον χορό, πάντα με πρωταγωνιστές τους Βρετανούς στο Κυπριακό και τους Γερμανούς στα ελληνοτουρκικά ενώ Αθήνα κα Λευκωσία ακολουθούν. Τη ίδια ώρα που με πολλή μαεστρία η Άγκυρα, με το βλέμμα στραμμένο στην Ουάσιγκτον, αποκαθιστά τις διπλωματικές σχέσεις της με το Ισραήλ, αναθερμαίνει τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, προσεγγίζει την Αίγυπτο, διατηρεί τις ισορροπίες με τη Μόσχα και ταυτόχρονα προειδοποιεί απειλητικά, με τον Ερντογάν μαινόμενο, ότι θα συνεχίσει να προασπίζει τα δικαιώματά της στο Αιγαίο, την Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Την ίδια ώρα, για την τιμή των όπλων, ο Μητσοτάκης καθ΄όδόν προς το Ισραήλ κάνει και ένα σταθμό στη Λευκωσία, γίνονται δηλώσεις με επανάληψη τετριμμένων για το εσωτερικό ακροατήριο, ενώ τόσο η Πενταμερής όσο και ο ελληνοτουρκικός διάλογος δεν έχουν άλλο στόχο από του να κατοχυρώσουν τα κατοχικά δεδομένα στην Κύπρο και τα κεκτημένα της γκριζοποίησης στο Αιγαίο.
Κανείς δεν λέει όχι στο διάλογο, στις συνομιλίες, διερευνητικές ή όχι, φτάνει την ατζέντα να μη την διαμορφώνει η Άγκυρα με δικούς της όρους, με τη βοήθεια του Λονδίνου και του Βερολίνου.
Υ.Γ.
Μείναμε από οράματα, ξεμείναμε από μέλλον!
- Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019 – E-mail stephanos.constantinides@gmail.com