Το φαινόμενο της «ταϊβανοποίησης» και το ψευδοκράτος
Εσχάτως, επανήλθε στην επιφάνεια, λόγω των προσπαθειών της Τουρκίας γι αναβάθμιση του ψευδοκράτους, ο όρος «ταϊβανοποίηση» σε περίπτωση μη επίτευξης, λίαν συντόμως, λύσης στο Κυπριακό.
Μετά το δημοψήφισμα του 2004, ο όρος «ταϊβανοποίηση» απετέλεσε ένα, ευρείας και συστηματικής χρήσης, νεολογισμό στο πολιτικό και διπλωματικό λεξιλόγιο το Κυπριακού, με αποτέλεσμα πολλές φορές, η αυθαίρετη χρήση του όρου δημιουργεί εννοιολογική σύγχυση.
Αυτό συμβαίνει γιατί άλλοτε γίνεται χρήση του όρου προκειμένου να προειδοποιήσει για την εξέλιξη του καθεστώτος των κατεχομένων και άλλοτε για να δημιουργήσει συνειρμούς σχετικά με το μέλλον της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ιστορικώς, ο όρος ενεμφανίσθη για πρώτη φορά στις διεθνείς σχέσεις μετά το ψήφισμα 2758 της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ (25 Οκτωβρίου 1971). Σύμφωνα με το, ιστορικής σημασίας, ψήφισμα εκείνο, ο ΟΗΕ αποανεγνώρισε την Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν ή Εθνικιστική Κίνα) και ανεγνώρισε Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας (Κομμουνιστική Κίνα) ως το νόμιμο αντιπρόσωπο της Κίνας στα Ηνωμένα Έθνη.
Η γένεση του όρου αποτελεί το προϊόν της ιστορικής εξέλιξης ενός πολιτικοδιπλωματικού προβλήματος που διήρκεσε 22 χρόνια και επηρέασε τις διπλωματικές σχέσεις των υπερδυνάμεων, τόσο στην έναρξη όσο και στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου. Μετά την ήττα της η εθνικιστική κυβέρνηση του Τσαγκ Καϊ-Σιεκ, το 1949, από τους κομμουνιστές του Μάο Τσε-Τουγκ στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε την αποχώρηση των ιαπωνικών στρατευμάτων, εγκατέλειψε την ηπειρωτική Κίνα και βρήκε καταφύγιο στη νήσο Φορμόζα (Ταϊβάν), η οποία αποτελούσε έδαφος της Κίνας. Εφόσον δεν υπήρχε ανακωχή και ο εμφύλιος συνεχιζόταν σε λανθάνουσα μορφή, ο OHE συνέχισε να αναγνωρίζει την κυβέρνηση του Τσαγκ Καϊ-Σιεκ ως τη νόμιμη εκπρόσωπο της Κίνας, με το όνομα Δημοκρατία της Κίνας.
Αυτό συνεχίσθη μέχρι τις 25 Οκτωβρίου 1971, οπότε η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού, με πλειοψηφία (76 υπέρ, 35 εναντίον και 17 αποχές*) απεφάσισε ότι η Δημοκρατία της Κίνας (Ταϊβάν) δεν αντιπροσωπεύεται πλέον στα Ηνωμένα Έθνη και ότι ο ΟΗΕ αναγνωρίζει τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας ως τη νόμιμη κυβέρνηση για να αντιπροσωπεύει την Κίνα (One China Policy).
Έκτοτε, ακολούθησε μία διπλωματική διαδικασία ατομικής αποαναγώρισης της Ταϊβάν από τα κράτη μέλη του ΟΗΕ και ταυτόχρονης αναγνώρισης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.
Σήμερα, μόνο 23 μικρά κράτη αναγνωρίζουν επίσημα την Ταϊβάν ως Δημοκρατία της Κίνας παρά το ότι πολλά κράτη συνεχίζουν να διατηρούν σχέσεις μαζί της (εμπορικές, αθλητικές, τουριστικές κά) πλην διπλωματικών.
Ως εκ τούτου, ο όρος «ταϊβανοποίηση» στις διεθνείς σχέσεις σημαίνει:
α) την απώλεια διεθνούς νομιμότητας μιας κυβέρνησης να αντιπροσωπεύει ένα κράτος, και/ή
β) τη μη αναγνώριση ενός μορφώματος ως κράτους πλην, όμως, την ανάπτυξη με αυτό σχεδόν όλων των καθημερινών σχέσεων που συνάπτουν τα κράτη μεταξύ τους χωρίς να υπάρχουν διπλωματικές σχέσεις.