Η κρίση ήταν αναμενόμενη, μόνο που έφτασε πιο νωρίς απ΄ότι οι περισσότεροι αναλυτές την περίμεναν.
Οι εκτιμήσεις των περισσότερων ειδικών την τοποθετούσαν για το φθινόπωρο.
Πιθανόν όμως ο Ερντογάν να την έχει επισπεύσει πριν τις αμερικανικές εκλογές από το φόβο ότι ο Τραμπ πιθανόν να μη εκλεγεί και ότι θα χάσει ένα ουσιαστικό στήριγμα και επίσης για να προλάβει μια συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, έστω και μερική , επειδή θα ακυρώνει, εν μέρει τουλάχιστον, το τουρκολυβικό μνημόνιο.
Το νέο στοιχείο σε αυτή την κρίση είναι η άμεση γερμανική επέμβαση, πρωτοβουλία που στο παρελθόν είχαν οι Αμερικανοί. Αυτή τη φορά λόγω των εκλογών, οι ΗΠΑ του Τραμπ κράτησαν αποστάσεις και άφησαν την πρωτοβουλία στη Γερμανία.
Η γερμανική πυροσβεστική επέμβαση, εκτός απροόπτου, φαίνεται, προσωρινά τουλάχιστον, να έχει αποσοβήσει ένα θερμό επεισόδιο. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν θα αποκομίσει κέρδη η Τουρκία και ζημιές η Ελλάδα από αυτή την κρίση. Ο Μητσοτάκης επέλεξε στρατόπεδο: τη Γερμανία, την πιο φιλοτουρκική χώρα της ΕΕ μετά την αποχώρηση της Βρετανίας. Αυτή η επιλογή οδήγησε απ΄ότι φαίνεται και στην ακύρωση της αγοράς των γαλλικών φρεγάτων Belharra. Η Ελλάδα παραμένει οικονομική -επενδυτική αποικία της Γερμανίας και όσον αφορά τους εξοπλισμούς κυρίως των ΗΠΑ. Πολλοί φοβούνται ότι αυτό θα έχει συνέπειες και στις ελληνογαλλικές σχέσεις με ό,τι αυτό σημαίνει. Κι αυτό σε μια στιγμή που το Βερολίνο ευνοεί σκανδαλωδώς την Τουρκία. Η Τουρκία βεβαίως αποκομίζει οικονομικά οφέλη από την πρόσδεση της στη Γερμανία, πολιτικά και οικονομικά. Ποιος δεν θυμάται τον αποκλεισμό της Ελλάδας από τους Γερμανούς στη διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη; Ποιος δεν βλέπει τη διαφορά ανάμεσα στη στάση της Γαλλίας και αυτής της Γερμανίας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο στις συζητήσεις εντός της ΕΕ; Η γερμανική διαμεσολάβηση, δεν υπάρχει αμφιβολία γι΄αυτό, θα είναι επιζήμια για τα ελληνικά συμφέροντα. Ήδη ακούεται ότι οι Τούρκοι παρουσίασαν ένα κατάλογο με τις απαιτήσεις τους στο Βερολίνο με όλα αυτά που διεκδικούν και δημόσια, από την εξαφάνιση της επήρειας των νησιών ως την αποστρατικοποίηση τους και από την αναγνώριση του τουρκολυβικού συμφώνου ως την εκλογή μουφτήδων στη Θράκη! Οι Γερμανοί αυτό που θα κάνουν θα είναι να πιέσουν την ελληνική πλευρά σε παραχωρήσεις που θα ανοίξουν το δρόμο για εδαφικό ακρωτηριασμό της χώρας.
Ο Μητσοτάκης και το κομμάτι της ελληνικής μεταπρατικής αστικής τάξης που τον στηρίζει, μαζί με κάποιες αθηναϊκές ελίτ, φαίνεται να μη συνειδητοποιούν ότι τα ελληνικά συμφέροντα δεν περιορίζονται μόνο στον ελλαδικό χώρο αλλά επεκτείνονται σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο. Και ότι στρατηγικά αν σπάσει ο άξονας Καστελορίζου-Ρόδου-Κύπρου, η Ελλάδα θα αποκλειστεί από την Ανατολική Μεσόγειο και θα εγκλωβιστεί στο Αιγαίο. Οπότε θα απειλείται με εθνικό ακρωτηριασμό τόσο στο Αιγαίο όσο και στην Θράκη όπου επίσης η Άγκυρα δραστηριοποιείται επικίνδυνα. Η μόνη δε χώρα που θα μπορούσε να στηρίξει μια ελληνική στρατηγική που δεν θα άφηνε την Κύπρο βορά των τουρκικών ορέξεων είναι η Γαλλία. Και δεν θα έλεγα «από μεγάλη αγάπη» στους Έλληνες αλλά γιατί τα γαλλικά συμφέροντα συμπίπτουν με αυτά της Ελλάδας και της Κύπρου. Και η Γαλλία είναι η μόνη χώρα που θα μπορούσε να διαμορφώσει καταστάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο που να ανακόπτουν τον τουρκικό επεκτατισμό. Διότι διαθέτει τα μέσα για να το κάνει. Είναι η 6η μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο, είναι πυρηνική δύναμη, είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, έχει τον 6ο υψηλότερο αμυντικό προϋπολογισμό στον κόσμο και τον μεγαλύτερο στην Ευρώπη (εκτός της Ρωσίας), ενώ είναι πλήρως αυτάρκης στην παραγωγή αμυντικού hardware. Και φαίνεται να είναι διατεθειμένη να το κάνει, αν κρίνει κανείς από το γεγονός ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο βρισκόταν πίσω το βομβαρδισμό της λιβυκής βάσης Αλ Ουατίγια, που βρίσκεται 140 χλμ. νοτιοδυτικά της Τρίπολης, και που από τον περασμένο Μάϊο έχει περιέλθει υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης Σάρατζ,, δηλαδή στην πραγματικότητα υπό τουρκικό έλεγχο. Διότι το κρίσιμο παιχνίδι θα παιχτεί ασφαλώς στη Λιβύη. Αν η Αθήνα δεν τολμήσει να συνδέσει τα συμφέροντα της με αυτά της Γαλλίας, της Αιγύπτου αλλά ακόμη και της Ρωσίας, αν παραμείνει όμηρος της γερμανικής πολιτικής, θα χάσει το παιχνίδι με αποκλεισμό της από την Ανατολική Μεσόγειο και με μιας μορφής εθνική συρρίκνωση. Διότι η Γερμανία και στη Λιβύη και γενικότερα στην Ανατολική Μεσόγειο ευνοεί, όπως και οι Αμερικανοί, τα τουρκικά συμφέροντα. Με αυτή την έννοια ο Μητσοτάκης διαλέγει λάθος άλογο. Πρέπει να είναι καθαρό ότι Γερμανία και ΗΠΑ θέλουν να κρατήσουν μακριά από τη Γαλλία Ελλάδα και Κύπρο όπως το έκαναν παλιότερα με τη Ρωσία. Και να έχουν υπό ομηρία τις δύο χώρες για τα δικά τους συμφέροντα. Στην ίδια γραμμή κινείται και η Βρετανία.
Υπό τις περιστάσεις η επίσκεψη του Κυπρίου Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη στο Παρίσι είναι μια πολύ θετική ενέργεια. Όμως τα όποια αποτελέσματα της θα εξουδετερωθούν από την απροθυμία της Αθήνας να ακολουθήσει άλλη πολιτική από αυτή που της υπαγορεύουν οι Γερμανοί και οι Αμερικανοί. Και επιπλέον στη Λευκωσία ενεδρεύει πάντα μια αγγλοθρεμμένη ελίτ που σε συμμαχία με την κυπριακή μεταπρατική αστική τάξη και όχι μόνον, δύσκολα θα επιτρέψει την υλοποίηση μιας πολιτικής εκτός του πλαισίου που ορίζουν Αμερικανοί, Βρετανοί και Γερμανοί.
Τα περιθώρια στενεύουν. Αν δεν υπάρξει εθνική συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων στην Αθήνα που θα επιτρέπει μια διαχρονική στρατηγική ανάσχεσης-αποτροπής από τον Έβρο μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο, θα έρθει η μέρα που δεν θα μιλούμε για δεύτερη άλωση της Πόλης, με αφορμή την Αγία Σοφία, που δεν είναι δεύτερη αλλά τρίτη για όσους ξέρουν ιστορία, αλλά για περαιτέρω ακρωτηριασμό της Κύπρου και απώλεια ελληνικού εθνικού εδάφους.
- Πανεπιστημιακός, συγγραφέας της μυθιστορηματικής τριλογίας ΝΟΜΑΔΑΣ, Αθήνα, Εκδόσεις Βακχικόν, 2017-2019 – E-mai stephanos.constantinides@gmail.com