Υπό την πανδημία κρυφογελά ο νεοφιλελευθερισμός
Τώρα που ο κόσμος είναι κλεισμένος στα σπίτια του ένεκα των περιορισμών λόγω πανδημίας και οι οποιεσδήποτε συνάξεις απαγορεύονται ο καθένας έχει τη δυνατότητα να προβληματίζεται και να ετοιμάζεται για την επόμενη μέρα.
Είναι πασιφανές ότι μέσα στην τραγικότητα της εποχής οι κυβερνώντες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν πολιτικά με διάφορα επικοινωνιακά τρυκ την όλη κατάσταση, να δημιουργήσουν και να καλλιεργήσουν μια καλή εικόνα για την πολιτική τους – ακολουθηθείσα και ακολουθούμενη – με στόχο ακριβώς την αποκόμιση πολιτικού οφέλους μετά την πανδημία.
Προς αυτή την κατεύθυνση έχουν την στήριξη τόσο από τα τηλεοπτικά, όσο και από τα έντυπα διαπλεκόμενα ΜΜΕ.
Η συνεχής εξύμνηση των κυβερνόντων, η παρουσίαση των κυβερνητικών εξαγγελλόμενων μέτρων ως την πανάκεια για κάθε πρόβλημα, η αποσιώπηση ή και περιθωριοποίηση δηλώσεων και ανακοινώσεων της αντιπολίτευσης είναι καθημερινή πρακτική, ακόμα και από το κρατικό κανάλι του ΡΙΚ. Ένα από τα τελευταία παράδειγμα αυτής της εκδούλευσης προς του κυβερνώντες είναι οι δήθεν αμερόληπτες έρευνες του «Φιλελευθέρου» και του «Πολίτη» εν μέσω πανδημίας για να καθοδηγήσουν (καλύτερα να χειραγωγήσουν) την κοινή γνώμη για το πόσο καλά αντιμετωπίζει και πράττει η Κυβέρνηση και ο Πρόεδρος για αντιμετώπιση της πανδημίας
Το ΑΚΕΛ μέσα σ’ αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες συνεχίζει να τηρεί υπεύθυνη και σοβαρή στάση, προσπαθώντας να συμβάλει με απόψεις, προτάσεις και εισηγήσεις για την όσο το δυνατόν καλύτερη αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, αλλά και την γρηγορότερη ομαλοποίηση της υφιστάμενης κατάστασης.. Την ίδια στιγμή όμως ασκεί την απαιτούμενη εποικοδομητική κριτική σε μονομερώς λαμβάνουσες αποφάσεις για μια σειρά μέτρα με επιδίωξη την ορθολογιστική λύση και μετριασμό των συνεπειών που προκαλούν.
Το πως αντιμετωπίζεται η κρίση και κατά πόσο υπήρξε αργοπορία στη λήψη προληπτικών μέτρων είναι ένα ζήτημα, το οποίο μας απασχολεί, αλλά δεν είναι του άμεσου παρόντος. Αυτή τη στιγμή το ΑΚΕΛ δεν προτρέχει να εξαγάγει δημόσια συμπεράσματα και κρίσεις, όμως κάτι τέτοιο έχει υποχρέωση να πράξει με το ξεπέρασμα της έκτακτης αυτής κατάστασης. Αυτή τη στιγμή προέχει να συμβάλουμε στην έξοδο της χώρας από την κρίση, την διευκόλυνση και στήριξη των ομάδων πληθυσμού να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τα αναγκαία περιοριστικά μέτρα, που επιβάλλονται για αντιμετώπιση της πανδημίας.
Όμως τα προβλήματα που είχαν συσσωρευτεί και αναδύθηκαν στην επιφάνεια με την πανδημία δεν αποτελούν μόνο αποτέλεσμα της εμφάνισης και της έξαρσης του Κορωνοϊού, αλλά έχουν συγκεκριμένη προϊστορία και είναι προέκταση των οικονομικών πολιτικών λιτότητας, που ακολουθούνται τα τελευταία χρόνια. Αυτό δυστυχώς ισχύει όχι μόνο για την Κύπρο, αλλά και για τις πλείστες τάχατες ανεπτυγμένες οικονομικά χώρες. Πολιτικές, που ουσιαστικά είχαν θέσει στο στόχαστρο τους εκτός των άλλων τομέων της κοινωνικής ζωής και τη δημόσια υγεία, που είναι προσιτή για τα ευρύτερα λαϊκά κοινωνικά στρώματα
Οι πολιτικές λιτότητας και η τάχατες δημοσιονομική πειθαρχία, που είναι απότοκο των νεοφιλελεύθερων οικονομικών αντιλήψεων, που προωθούσε η παγκόσμια οικονομική ελίτ μέσον διάφορων θεσμών, αλλά και υπάκουων κυβερνήσεων και πολιτικών, έχουν πλήξει αυτό που στον 20ον αιώνα γνωρίζαμε ως «κράτος πρόνοιας». Ένα από τα θύματα αυτών των επιλογών είναι και τα συστήματα δημόσιας Υγείας.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην Κύπρο, τα τελευταία χρόνια κατέχουμε μια από τις τελευταίες θέσεις, αν όχι και την τελευταία, μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. σε σχέση με τις δαπάνες για τη δημόσια υγεία ως ποσοστό του ΑΕΠ. Όλοι ζήσαμε την περίοδο πριν την πανδημία και είναι γνωστές οι ακολουθηθείσες πολιτικές της Κυβέρνησης Αναστασιάδη στα θέματα δημόσιας υγείας και ποιο συγκεκριμένα στα ζητήματα εφαρμογής του Γενικού Σχεδίου Υγείας, όπου αφηνόταν ο χρόνος να περνά ανεκμετάλλευτος γιατί προωθούσαν σχεδιασμούς προς το συμφέρον των ιδιωτικών Ασφαλιστικών Εταιρειών.
Όταν δε μετά τις πιέσεις και τις σχετικές νομοθεσίες της Βουλής υποχρεώθηκαν να προχωρήσουν στο μονοασφαλιστικό παρατηρήθηκε μια συνεχής αναβλητικότητα, η οποία συνοδευόταν με την στοχοποίηση των δημόσιων νοσοκομείων. Ενώ δε όλοι αναγνώριζαν, τουλάχιστον στα λόγια, ότι τα κρατικά νοσηλευτήρια με τα διάφορα παρακλάδια τους (Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, Εξωτερικά Ιατρεία, Τοπικά Ιατρικά Κέντρα) αποτελούν την «ραχοκοκαλιά» του ΓΕΣΥ οι κυβερνώντες ουσιαστικά τα άφησαν στο «έλεος του Θεού». Και το αποτέλεσμα ήταν να φυλλοροεί το προσωπικό. Οι κενές θέσεις και οι ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό ήταν καθημερινά στο επίκεντρο των δημόσιων συζητήσεων. Αντί λοιπόν να ενισχυθούν τα κρατικά νοσηλευτήρια οι κρατούντες με το πρόσχημα της μείωσης των λιστών αναμονής ασθενών διοχέτευαν εκατομμύρια ευρώ σε ιδιώτες κλινικάρχες, τα οποία αν επενδύονταν στο δημόσιο ιατρικό τομέα, όντως θα μπορούσε απρόσκοπτα να είναι η «ατμομηχανή» του ΓΕΣΥ.
Σήμερα εν μέσω πανδημίας φάνηκε και η σημασία και ο ρόλος, που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν τα Τοπικά Ιατρικά Κέντρα, τα οποία μέσα στα πλαίσια «εξορθολογισμού» και «αναβάθμισης» του δημόσιο ιατρικού τομέα η παρούσα διακυβέρνηση Αναστασιάδη είχε κλείσει σε μια στιγμή μάλιστα, που ακόμα ο θεσμός του οικογενειακού ιατρού δεν είχε καλά – καλά εφαρμοστεί
Άραγε είναι τυχαίο ότι υπήρξε ψηλό ποσοστό κρουσμάτων μέσα στα νοσηλευτήρια και στο ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό, που παρά την αυταπάρνηση και αυτοθυσία τους δεν είχαν σε επάρκεια τα αναγκαία και απαραίτητα προφυλακτικά μέσα. Αποδείχτηκε ότι δεν υπήρξαν σημαντικά αποθέματα προστατευτικού εξοπλισμού για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγείας με αποτέλεσμα την αδρανοποίηση δεκάδων από αυτών. Και τα αποθέματα λοιπόν αποτέλεσαν θύμα των προγραμμάτων λιτότητας και «εξορθολογισμού» των δημόσιων δαπανών.
Φυσικά η Κύπρος δεν αποτελεί ξεχωριστό φαινόμενο. Παρόμοιες καταστάσεις εξελίχθηκαν και σε όλες τις χώρες, που εφαρμόστηκαν παρόμοιες οικονομικές πολιτικές, οι οποίες αποδιοργάνωσαν τα συστήματα υγείας και συρρίκνωσαν τον δημόσιο τομέα. Τα αποτελέσματα τα παρακολουθούμε καθημερινά στους δέκτες των τηλεοράσεων με την απαρίθμηση δεκάδων χιλιάδων κρουσμάτων και τις μακάβριες λίστες χιλιάδων νεκρών από την πανδημία, μάλιστα στις υποτιθέμενες οικονομικά ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης και στις ΗΠΑ.
Έχουν δει το φως της δημοσιότητας ενδιαφέροντα στοιχεία για το ποιοι τελικά πληρώνουν με τη ζωή τους την πανδημία π.χ. στις ΗΠΑ, που δεν είναι άσχετα με τις επικρατούσες εκεί κοινωνικές ανισότητες, που αντανακλούν την πολιτική του ρατσισμού και των φυλετικών διακρίσεων.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο Σικάγο, όπου οι Αφροαμερικανοί αποτελούν το 30% του πληθυσμού της πόλης τα θύματα όμως της πανδημίας είναι κατά 70% Αφροαμερικανοί. Τα αντίστοιχα ποσοστά στο Ιλινόι είναι 14% με 41%, ενώ στο Μιλγουόκι 26% με πέραν του 80%.
Για να μην μιλήσουμε για τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, που όπως διαφαίνεται θα πληρώσουν και πάλι τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα των εργαζομένων και των μικρο-μεσαίων νοικοκυριών, ενώ οι Κροίσοι και η ολιγαρχική ελίτ, απλώς όπως και σε κάθε κρίση όχι απλώς θα βγουν αλώβητοι, αλλά θα αυξήσουν και τα κέρδη τους.
- Ο Νίκος Κουζούπης είναι ιστορικός
- 22/04/2020