Αποχαιρετισμός στον Ανδρέα Μιχαήλ
«Η Κύπρος εν περήφανη για λόου σου Αντρέα, γιατί σαι μες τα τέκνα της τ΄ άξια τσαί σπουδαία, Για σέναν εν να ψάλλουσιν ως που περνούν τα γρόνια, στην Μύρτου τα κυκλάμινα στες Πλάτρες τ΄αηδόνια ….».
Είναι οι τέσσερις πρώτοι στίχοι από το ποίημα του Μιχάλη Χαηζημιταήλ, Μελετητή της Κυπριακής Μουσικής Παράδοσης, το οποίο απάγγελε η εκπαιδευτικός Αιμιλία Ζαχαριάσου στο τέλος της εξοδίου ακολουθίας, αφιερωμένο στον Ανδρέα Μιχαήλ που τίμησε όσο λίγοι την Κύπρο στην Μητέρα Ελλάδα.
Ο Ανδρέας Μιχαήλ γεννήθηκε στο χωριό Κάμπος της Κύπρου και σπούδασε στην Ανωτέρα Επαγγελματική Σχολή Θεάτρου Αθηνών.
Υπήρξε ένας πνευματικός άνθρωπος, έγκριτος Καθηγητής Θεάτρου και Κινηματογράφου, σπουδαίος παιδαγωγός και σκηνοθέτης του σινεμά και της τηλεόρασης, γράφοντας τη δική του λαμπρή ιστορία στο χώρο. Έφυγε από τη ζωή τα ξημερώματα της Κυριακής 6 Ιανουαρίου 2019, ύστερα από πολύμηνη και γενναία μάχη με την επάρατη νόσο.
Ήταν μέλος της εταιρίας Ελλήνων σκηνοθετών, της Ευρωπαϊκής ομοσπονδίας σκηνοθετών (F.E.R.A), της διεθνούς ομοσπονδίας των Media Entertainment (M.E.I.) και μέλος της κριτικής επιτροπής του υπουργείου Πολιτισμού για τα κρατικά βραβεία κινηματογράφου.
Αγαπούσε με πάθος την Ελλάδα και την Κύπρο, και ήταν από τα πιο δραστήρια στελέχη της κυπριακής αδελφότητας στην Ελλάδα. Ο Ανδρέας Μιχαήλ, ήταν ο ιδρυτής και πρόεδρος του Συλλόγου Κυπρίων Πιερίας “Ο Ευαγόρας”».
Είχε συνεργαστεί με τους πιο σπουδαίους σκηνοθέτης του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου. Αφηγείται ο ίδιος σε Αποκλειστική συνέντευξη στον Μιχάλη Κανταρτζή δημοσιογράφο στην εφημερίδα “ΑΛΗΘΕΙΑ” της Κατερίνης.
«Κάποτε όταν ήμουν 18 ετών ο Σακελάριος ήταν γριπωμένος στο κρεβάτι και έπρεπε να διαβάσει κάποια σενάρια που του είχε αναθέσει ο Φίνος, με πήρε τηλέφωνο και μου είπε:
“Ανδρέα δεν έρχεσαι στο σπίτι να φάμε ζεστή σούπα και να μου διαβάσεις κάποια σενάρια μιας και εγώ δεν μπορώ λόγω της γρίπης που με ταλαιπωρεί;”
“Βεβαίως Δάσκαλε’ του είπα και πήγα από το σπίτι του. Αφού τα τελειώσαμε όλα τα σενάρια ο Σακελάριος μου έκανε μια ερώτηση:
Μου λέει, “Ανδρέα μπορείς να μου πεις πότε ένας γυμνός μπορεί να δει την γύμνια του;”
Του απάντησα, “όταν κοιτάζεται στον καθρέφτη Δάσκαλε”.
Γέλασε… Και μετά μου είπε:
“Ανδρέα, αυτό το έχει συνηθίσει, το βλέπει κάθε ημέρα”.
“Ένας γυμνός”, μου λέει. “Θα δει την γύμνια του όταν ξαφνικά βρεθεί μπροστά του κάποιος με ένδυση…”».
Το 1999 εγκατέλειψε την Αθήνα και εγκαταστάθηκε στην Κατερίνη, όπου και ίδρυσε την Πρώτη Σχολή Θεάτρου με την ονομασία Θεατρικό Εργαστήρι “Αυλαία”, που λειτουργούσε μέχρι και το θάνατο του.
Στα 20 χρόνια λειτουργίας της Σχολής διδάχθηκαν το θεατρικό λόγο, τη θεατρική τέχνη αλλά και τη γενικότερη καλλιέργεια του ανθρώπου εκατοντάδες νέοι κάθε ηλικίας, επτά από τους οποίους είναι σήμερα επαγγελματίες ηθοποιοί στην Αθήνα και στο εξωτερικό. Ανέβασε συνολικά 32 θεατρικά έργα – σύνολο παραστάσεων: 251, τις οποίες παρακολούθησαν γύρω στις 112.000 θεατές. Από τα έργα αυτά, έφερε στην Πιερία 3 πανελλήνια βραβεία τού Υπουργείου Παιδείας, καθώς και 28 επαίνους και διακρίσεις.
Συνεργάστηκε με Δήμους, Σχολεία, Πολιτιστικούς Συλλόγους και άλλους φορείς πανελλαδικά. Η “Αυλαία”, σε συνεργασία με την Τροχαία Κατερίνης γύρισε μια ταινία στην Κατερίνη με θέμα την κυκλοφοριακή αγωγή, ταινία η οποία παρουσιάστηκε σε Σχολεία όλων των βαθμίδων, τόσο στην Πιερία όσο και σ’ ολόκληρη τη Ελλάδα.
Το μεγάλο παράπονο του Ανδρέα
Σε μια συνέντευξη κατάθεση ψυχής (Ιούνιος 2016), ο Ανδρέας Μιχαήλ μίλησε δημόσια για πρώτη φορά, για το θέμα που προέκυψε με τη μη κλήση του στο Φεστιβάλ Ολύμπου. Στην συνέντευξη αυτή («Αλήθεια» Κατερίνης), καταλογίζει ευθύνες σε αυτούς που τον απέρριψαν και όπως χαρακτηριστικά λέει, ότι έγινε ήταν ανήθικο και εξευτελιστικό για την προσφορά του στην κοινωνία της Κατερίνης και της Πιερίας.
Το έργο που απέρριψε η καλλιτεχνική επιτροπή του 45ου Φεστιβάλ Ολύμπου είναι “Η ποιό όμορφη μέρα” του Έλληνα Κύπριου Φάνου Ναθαναήλ. Το έργο αναφέρεται στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α. 1955-59 κατά των Άγγλων αποικιοκρατών και ΕΝΩΣΗ με την μητέρα Ελλάδα.
Η καλλιτεχνική επιτροπή αποφάνθηκε ότι το έργο δεν ήταν κατάλληλο να παρουσιαστεί στο Φεστιβάλ Ολύμπου!!! Σύμφωνα με την καλλιτεχνική επιτροπή του 45ου Φεστιβάλ Ολύμπου το έργο και το βιογραφικό του Ανδρέα Μιχαήλ δεν χωρούσε στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ…
Ήταν η Τρίτη φορά που οι πόρτες του Φεστιβάλ Ολύμπου έμειναν κλειστές για τον μεγάλο Έλληνα Κύπριο δημιουργό. Η πρώτη φορά ήταν το 2004 με το “Φωνάζει ο κλέφτης” του Δημήτρη Ψαθά και η δεύτερη το 2012 με το Κυπριακό έργο “Το Τελευταίο φεγγάρι”.
- Επιμύθιο: Τα θυμήθηκα όλα αυτά, προχθές στην αίθουσα της Κυπριακής Εστίας στην Αθήνα, κατά τις διάρκεια των εργασιών του 16ου συνεδρίου της Ομοσπονδίας Κυπραίικων Οργανώσεων Ελλάδας, όταν ασυναίσθητα γύρισα και είδα άδεια τη θέση που καθόταν πάντα ο αείμνηστος Ανδρέας, νοιώθοντας το τεράστιο κενό της απουσίας του. Φίλε Ανδρέα καλό παράδεισο. Τους χαιρετισμούς μας σε όλους τους τεράστιους καλλιτέχνες του ελληνικού κινηματογράφου και Θεάτρου με τους οποίους φάγατε μαζί, ψωμί κι αλάτι σε χρόνους χαλεπούς και δίσεκτους…
Η Ελλάδα και η Κύπρος σου χρωστούν πολλά…
- Αναπλ. Καθηγητής Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Από το Μονάγρι Λεμεσού – a.avgoustis@hotmail.com