Η μετά το Brexit βρετανική στρατηγική
Η υποστήριξη στρατιωτικών δομών στον Λίβανο και ο ρόλος των Βάσεων στην Κύπρo
Δόθηκαν 62 εκατομμύρια αγγλικές λίρες για την εγκαθίδρυση 76 παρατηρητηρίων κατά μήκος των συνόρων Λιβάνου-Συρίας για να εμποδιστεί η πρόσβαση τρομοκρατών στην Ευρώπη
Καθώς διαβάζουμε ειδήσεις όπως «Τελική μάχη για την εξάλειψη του Ισλαμικού Κράτους από τον τελευταίο θύλακα στην ανατολική Συρία» (Sigmalive, 9 Φεβρουαρίου 2019), μια άλλη εικόνα εξελίσσεται από βρετανικής πλευράς. Στις 10 Φεβρουαρίου 2019 το βρετανικό τηλεοπτικό κανάλι Sky προέβαλε την είδηση ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ξόδεψε 62 εκατομμύρια λίρες για υποστήριξη στρατιωτικών υποδομών στον Λίβανο και εκπαίδευση του στρατού του Λιβάνου για ασφάλεια των συνόρων του (Λιβάνου) με τη Συρία.
Πιο συγκεκριμένα, αυτά τα £62 εκατομμύρια δόθηκαν για την εγκαθίδρυση 76 παρατηρητηρίων (σκοπιών) κατά μήκος των συνόρων Λιβάνου-Συρίας, με στόχο να εμποδίζουν και να σταματούν την εισροή τρομοκρατών προς την Ευρώπη, κάνοντας και ασφαλή τα βόρεια και ανατολικά σύνορα του Λιβάνου.
Σύμφωνα με τον Βρετανό πρέσβη του Ηνωμένου Βασιλείου στον Λίβανο, κ. Chris Rampling, «τα λεφτά δεν ήταν αναγκαία μόνο για τη σταθεροποίηση του Λιβάνου, αλλά επίσης για να βοηθήσουν να κρατηθεί η Ευρώπη ασφαλής από επιθέσεις όπως εκείνες στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες».
Επίσης, είπε πως «όταν βλέπεις τον χάρτη και αντιλαμβάνεσαι πόσο κοντά είναι η χώρα όπως ο Λίβανος προς τις άκρες της Ευρώπης, η Κύπρος απέχει μόνο περίπου 100 μίλια, το να κάνουμε σίγουρο ότι μπορούμε να ελέγχουμε αυτές τις περιοχές, ειδικά το κράτος του Λιβάνου να μπορεί να ελέγχει τον δικό του χώρο, και να κρατούμε το Daesh (Islamic State) στην άλλη πλευρά των συνόρων, είναι εξαιρετικά σημαντικό για τη βρετανική ασφάλεια».
To «Sky» επισήμανε πως, παρόλο που το ισλαμικό κράτος έχει ουσιαστικά εξουδετερωθεί στο πεδίο των μαχών, η ιδεολογία του δεν έχει αντιμετωπισθεί. Υπάρχουν ακόμα πολλές εν ενεργεία ομάδες στη Συρία και το Ιράκ, και πολλοί ξένοι που συμμετείχαν στις μάχες του ISIS τώρα προσπαθούν να επιστρέψουν στις χώρες τους στην Ευρώπη. Και ο φόβος, προσθέτει το κανάλι, είναι ότι αν τα καταφέρουν, μπορεί να προβούν σε τρομοκρατικές επιθέσεις. Ο στρατός του Λιβάνου μάς έδειξαν πως περιπολούν τα ορεινά σύνορα με την Συρία για να εμποδίσουν παράνομες διελεύσεις.
Άμεση υποστήριξη από Υφ. Alistair Burt
Άμεση ήταν η υποστήριξη του Βρετανού Υφυπουργού για τη Μέση Ανατολή, Alistair Burt, στην είδηση του Σκάι, ο οποίος ανήρτησε τα εξής στο twitter του:
«Είμαστε περήφανοι για την αναγκαία δουλειά που ανέλαβε το Ηνωμένο Βασίλειο να βοηθήσει να διασφαλιστούν τα σύνορα του Λιβάνου με τη Συρία για πρώτη φορά στην ιστορία του Λιβάνου. Χάρις, εν μέρει, στη συνεργασία μας για την ασφάλεια, ο Λίβανος παραμένει η μόνη χώρα που απέτρεψε επιτυχώς εισβολή από το Daesh».
Επίσης, ο Υφυπουργός Burt σε ανακοίνωσή του για τη νέα κυβέρνηση του Λιβάνου, συνεχάρη τον Πρόεδρο Aoun, τονίζοντας ότι «η νέα Κυβέρνηση θα έχει αυξημένη ευθύνη για την προστασία της κυριαρχίας, ασφάλειας και σταθερότητας του Λιβάνου, περιλαμβανομένης της εφαρμογής πολιτικής αποστασιοποίησης από περιφερειακές διενέξεις και συμμόρφωσης με τις πρόνοιες των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, περιλαμβανομένων των ψηφισμάτων 1559 και 1701.
Το Ηνωμένο Βασίλειο», πρόσθεσε, «θα συνεχίσει να υποστηρίζει αυτούς τους στόχους περιλαμβανομένης και της ενίσχυσης του Στρατού του Λιβάνου και (…) παραμένει δεσμευμένο στην υποστήριξη του Λιβάνου, ειδικά στον τομέα της ασφάλειας, εκπαίδευσης και οικονομικής ανάπτυξης…».
Είναι εμφανές, πλέον, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο περιλαμβάνει τον Λίβανο στη μετά το Brexit στρατηγική του και σε αυτό το πλαίσιο ενδεχομένως και οι βρετανικές Βάσεις στην Κύπρο να αποκτούν -και πάλι- μιαν αναβαθμισμένη σημασία.
Αξίζει εδώ να επισημάνουμε ότι τους κινδύνους που εγκυμονεί η πολύ κοντινή απόσταση μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και των γεγονότων στην πλησίον περιοχής της Συρίας, επεσήμανε εύστοχα και τεκμηριωμένα ο καθηγητής Δρ Κλέαρχος Κυριακίδης στην ανοικτή επιστολή που έστειλε (μεταξύ άλλων παραληπτών) στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τη βρετανική κυβέρνηση, τον Διοικητή των Βρετανικών Βάσεων στην Κύπρο και την κυπριακή Κυβέρνηση (21 Ιανουαρίου 2019). Την επιστολή την ανήρτησε στην ιστοσελίδα www.agora-dialogue.com (με τίτλο «The impact of any no-deal Brexit upon the Republic of Cyprus and the Sovereign Base Areas in the Island of Cyprus»). Σχετικά επίσης είναι και τα άρθρα στη «Σημερινή» (27 Ιανουαρίου 2019) για την πιθανή επίδραση στην Κυπριακή Δημοκρατία από ένα άτακτο (no deal) Brexit.
Αποσύρονται 8 Tornado, παραμένουν 6 Typhoon και έρχονται 9F-35s
Αναβάθμιση του στόλου στο Ακρωτήρι
Να πούμε ότι τα οκτώ Tornado jets της Βρετανικής Βασιλικής Αεροπορίας (Royal Air Force), που χρησιμοποιούνταν για επιδρομές εναντίον του ISIS (Daesh) από τη Βάση Ακρωτηρίου, έχουν επαναπατριστεί πρόσφατα στο Ηνωμένο Βασίλειo, στην αεροπορική βάση Marham στο Norfolk, όπου θα τεθούν εκτός λειτουργίας πριν από το τέλος του ερχόμενου Μάρτη και θα χρησιμοποιούνται για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
Στη βάση Ακρωτηρίου παραμένουν έξι Typhoon, που αναλαμβάνουν τώρα τον ρόλο των Tornado. Ωστόσο, αναμένεται να σταλούν σύντομα στο Ακρωτήρι και τα νέα αεροπλάνα τύπου F-35s (κατασκευή της αμερικανικής εταιρίας Lockheed Martin σε συνεργασία με τη βρετανική BAE Systems).
Σύμφωνα με τον Υπουργό Άμυνας Gavin Williamson, που επισκέφθηκε πρόσφατα τη Βάση Marham στο Norfolk, τα νέα αεροπλάνα είναι έτοιμα για δράση και σύντομα θα σταλούν στο Ακρωτήρι. Υπολογίζεται την άνοιξη να ξεκινήσουν αποστολές εναντίον του ισλαμικού κράτους στο Ιράκ, και στη Συρία το καλοκαίρι. «Το έθνος μας προχωρεί σε μια νέα εποχή εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και τα τεράστια επιτεύγματά μας σε αεροπορική ικανότητα κάνουν ξεκάθαρο τον ρόλο μας στη παγκόσμια σκηνή τόσο στους συμμάχους μας όσο και στους εχθρούς μας», ανέφερε («Sky news», 11.1.2019).
Πρόσθεσε πως «ο σχεδιασμός και κατασκευή του F-35s υπήρξε το πλέον ακριβό οπλικό πρόγραμμα στην ιστορία. Το ΗΒ σήμερα έχει 9 F-35s και δεσμεύθηκε να παραγγείλει άλλα 138 στα επόμενα 30 χρόνια. Θα πετούν σε συνεργασία RAF και Royal Navy (Βρετανική Βασιλική Αεροπορία και Βασιλικό Ναυτικό) και είναι ικανά να προσγειώνονται πάνω στα καινούργια αεροπλανοφόρα του Ηνωμένου Βασιλείου» («Sky news», 11.1.2019).
Το νέο Tempest
Εν τω μεταξύ, μιλώντας στην αεροπορική έκθεση του Farnborough τον περασμένο Ιούλιο 2018, ο Υπουργός Άμυνας Gavin Williamson έκανε και τα αποκαλυπτήρια ενός νέου τύπου πολεμικού αεροπλάνου, του Tempest, το οποίο σταδιακά θα αντικαταστήσει το Eurofighter Typhoon.
Η Κυβέρνηση θα ξοδέψει δύο δις λίρες για την κατασκευή του από τώρα μέχρι το 2025, το νέο μοντέλο θα μπορεί να πετά μη επανδρωμένο σύμφωνα με τα σχέδια που αποκάλυψε το Υπουργείο Άμυνας και θα έχει τεχνολογία της επόμενης γενιάς, σχεδιασμένο να αντιμετωπίζει μοντέρνες απειλές. («The Guardian», 16.7.2018). Τα Typhoon υπολογίζεται να αφυπηρετήσουν το 2040, αλλά θα πετούν ταυτόχρονα με τα Tempest.
Ολοκληρώνω με τις σχετικές επισημάνσεις της γνωστής δημοσιογράφου της «Guardian», Helena Smith, στην ανταπόκρισή της πίσω στις 13 Απριλίου 2018 : «(…) Το Ακρωτήρι είναι μία από τις δύο κυρίαρχες περιοχές των Βάσεων που κράτησε η Βρετανία στην πρώην αποικία μετά την ανεξαρτησία το 1960. Μαζί, αυτές οι περιοχές καλύπτουν 99 τετραγωνικά μίλια, παρόλο που τα περισσότερα είναι κυπριακή καλλιεργήσιμη γη και χωριά. Μεταξύ των στρατιωτικών περιοχών είναι το γιγαντιαίο ραντάρ της RAF στον Όλυμπο, το πιο ψηλό βουνό στο νησί. Το Ακρωτήρι βρίσκεται λιγότερο από 112 μίλια (180 χιλιόμετρα) από τις ακτές της Συρίας.
Η απόσταση της Κύπρου από τη Μέση Ανατολή, ως της πιο ανατολικής χώρας-μέλους, έδωσε στις εγκαταστάσεις (αυτές) περισσότερη στρατηγική σημασία με τις ευκολίες περισυλλογής σημαντικών μυστικών πληροφοριών για τα Κεντρικά Γραφεία των κυβερνητικών μυστικών υπηρεσιών (GCHQ) στη Βρετανία.
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου αυξήθηκε επίσης η χρήση της Βάσης από τους Αμερικανούς και το Ακρωτήρι έπαιξε σημαντικό ρόλο στις επιδρομές εναντίον του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία και το Ιράκ».
- Ερευνήτρια/δημοσιογράφος – 17.2.2019