Το πλαίσιο Γκουτέρες συγκρούεται με ψηφίσματα του ΟΗΕ
- Το μετέωρο βήμα της ασφάλειας μέσα από το έγγραφο του Γ.Γ.
Ο Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών στο έγγραφο που παρουσίασε στην Πενταμερή του Κραν Μοντάνα σε σχέση με τα στρατεύματα εισηγήθηκε τη μείωσή τους από την πρώτη ημέρα και στη συνέχεια σταδιακή απομάκρυνση στα πλαίσια ενός συμφωνημένου χρονοδιαγράμματος μέχρι να φτάσουν στους αριθμούς της παλαιάς Συνθήκης. Θέτει, επίσης, ένα θέμα κατά πόσο θα πρέπει να υπάρχει ρήτρα επανεξέτασης ή οριστικής κατάληξης.
Το μέγα ζήτημα που προκύπτει από την τοποθέτηση αυτή του Γ.Γ. είναι ότι ο ίδιος παρεκκλίνει από τις πρόνοιες των Ψηφισμάτων των Ην. Εθνών και συγκεκριμένα του Ψηφίσματος 3212 της 1ης Νοεμβρίου 1974, το οποίο υιοθέτησε ομόφωνα η Γενική Συνέλευση, με τη θετική μάλιστα ψήφο και της Τουρκίας, και στη συνέχεια προσυπέγραψε ομόφωνα το Συμβούλιο Ασφαλείας με το ψήφισμά του 365 της 13ης Δεκεμβρίου 1974.
Το ψήφισμα κάνει έκκληση για την άμεση αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων από τη νήσο και τον τερματισμό κάθε ξένης επέμβασης καθώς και του Ψηφίσματος 37/253 της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ τον Μάιο του 1983.
Ενώ η ελληνική πλευρά διά του υπ. Εξωτερικών είχε προσέλθει στις συνομιλίες στο Κραν Μοντάνα έχοντας ως αφετηρία στις θέσεις της για τα στρατεύματα την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων όπως ακριβώς προβλέπουν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ πριν από την πρώτη μέρα εφαρμογής της λύσης, δυστυχώς o Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας σε συνέντευξή του στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ στις 25/12/2016 δήλωσε ότι θα αποδεχτεί μια μεταβατική περίοδο για την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και ότι ζητεί ένα ισχυρό ψήφισμα από τον ΟΗΕ ώστε η Άγκυρα να μην υπαναχωρήσει, καθιστώντας έτσι νόμιμη την παραμονή τουρκικών στρατευμάτων μετά τη λύση. Θέση που ο Γ.Γ. κατέγραψε μέσα στα σημεία του προτεινόμενου πλαισίου λύσης για τα οποία στη συνέχεια κάλεσε τους δυο ηγέτες να τοποθετηθούν επί αυτών, έχοντας προφανώς υπόψη ότι ο κ. Αναστασιάδης την αποδέχεται.
Η αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων θα πρέπει να προηγηθεί της εφαρμογής της συμφωνίας της λύσης με τρόπο μάλιστα ώστε αν αυτή δεν επιτευχθεί, η συμφωνηθείσα λύση να μην οδηγηθεί σε Δημοψήφισμα, θέση η οποία προτάθηκε από το Σ.Κ.ΕΔΕΚ επί του κεφαλαίου της ασφάλειας και των εγγυήσεων προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πριν το Κραν Μοντάνα.
Εξάλλου, σε ό,τι αφορά τη θέση του Προέδρου Αναστασιάδη ότι ένα ψήφισμα από τον ΟΗΕ θα αποτρέψει την Άγκυρα να υπαναχωρήσει, το κατά πόσο η Τουρκία είναι διατεθειμένη να τηρήσει τις συμφωνίες που υπογράφει, χαρακτηριστική είναι η δήλωση του πρώην Προέδρου της Τουρκίας Αμπντουλάχ Γκιουλ κατά τη διάρκεια επισκέψεώς του στο Μπακού. Οι Αζέροι τον ενεκάλεσαν για τις συμφωνίες με την Αρμενία, τους απάντησε ότι κακώς νομίζουν ότι η Άγκυρα υπέγραψε τις συμφωνίες για να τις τηρήσει ή να για να μην πάμε πολύ μακριά, υπενθυμίζεται η περίπτωση της Λωζάνης, η συμφωνία της Γ’ Βιέννης και οι δεσμεύσεις όσον αφορά στις κυπρογενείς της υποχρεώσεις έναντι της Ε.Ε.
Για τους σκοπούς των διαπραγματεύσεων η αυτοτελής και άνευ όρων υποχρέωση της Τουρκίας για αποχώρηση των στρατευμάτων της που εισέβαλαν στην Κύπρο έχει δυστυχώς διασυνδεθεί στη Γενεύη με τα υπόλοιπα θέματα της εσωτερικής πτυχής του Κυπριακού.
- Για τα επόμενα βήματα ως ε/κ πλευρά θα πρέπει να καταστήσουμε σαφές:
α) Τη στιγμή που η Τουρκία επέδειξε προθυμία να συμμετάσχει στη Σύνοδο του Κραν Μοντάνα για τα θέματα ασφάλειας, την καλούμε με την ίδια προθυμία να συμμετάσχει σε μια Διεθνή Διάσκεψη όπως αυτή προνοείται στο Ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ της 13ης Μαΐου 1983 στην παρουσία των 5 μονίμων κρατών του Συμβουλίου Ασφαλείας μόνο για τα θέματα στρατευμάτων και εγγυήσεων. Το αίτημα να κατατεθεί στον Γ.Γ. του ΟΗΕ με κοινοποίηση στα 5 μόνιμα μέλη του ΣΑ.
β) Η ε/κ πλευρά θα πρέπει να εμμείνει στην αρχή ότι τίποτα δεν θεωρείται συμφωνημένο εκτός αν συμφωνηθούν όλα. Σε καμία περίπτωση το πλαίσιο Γκουτέρες δεν θα πρέπει να γίνει αποδεκτό ως πλαίσιο διαπραγμάτευσης γιατί αυτό θα το καταστήσει ως μια μορφή «ενδιάμεσης λύσης».
γ) Σε καμία περίπτωση δεν θεωρούμε το πλαίσιο Γκουτέρες αποδεκτό ως βάση συζήτησης καθώς αναιρεί αποφάσεις ψηφισμάτων του ίδιου του Οργανισμού που ο κ. Γκουτέρες εκπροσωπεί.
Αν αρχίσουμε να συζητούμε για το ποιος αριθμός στρατευμάτων θα μπορεί να παραμείνει και ποιο θα είναι το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης, αυτή θα είναι υπαναχώρηση από τη δεδηλωμένη πάγια θέση της πλευράς μας για «μηδέν εγγυήσεις, μηδέν στρατεύματα». Επίσης, θα πρέπει να καταστεί σαφές ότι όταν αναφερόμαστε για μηδέν στρατεύματα, αυτό αφορά στα ξένα στρατεύματα και ότι στην όποια μετεξέλιξη του κράτους θα προκύψει με τη λύση, το κράτος αυτό θα έχει το δικαίωμα όπως κάθε «φυσιολογικό κράτος» να έχει τον δικό του στρατό, τη μετεξέλιξη της σημερινής Εθνικής μας Φρουράς, η οποία για κανένα λόγο δεν θα πρέπει να καταργηθεί.
Η αποδοχή του πλαισίου Γκουτέρες οδηγεί την πλευρά μας σε ένα προδικασμένο αδιέξοδο που αφήνει διέξοδο στην Τουρκία να διεκδικεί λύση δύο κρατών.
Η αλλαγή πορείας στο θέμα των διαπραγματεύσεων είναι αναγκαία τώρα όσο ποτέ άλλοτε.
- Κοινοβουλευτική συνεργάτης ΚΣ ΕΔΕΚ