Αμμόχωστος (ΙΙ)

Στο πρώτο μέρος του άρθρου μου που δημοσιεύτηκε την περασμένη Κυριακή, είχα επαναλάβει τη σταθερή άποψη μου ότι η επιστροφή των κατοίκων της Αμμοχώστου κάτω από την προσωρινή διοίκηση των ΗΕ θα ανοίξει το δρόμο για τη λύση του Κυπριακού.

• Θεόφιλος Β. Θεοφίλου, Δικηγόρος από την Αμμόχωστο, Πρέσβης ε.τ. *
• Αμμόχωστος (Ι)

Παρά τη μέχρι τώρα αρνητική στάση της Τουρκίας και της υποτελούς της ΤKής ηγεσίας, εξακολουθώ να έχω την πεποίθηση ότι μια τέτοια εξέλιξη, σε συνδυασμό με τη νόμιμη επαναλειτουργία του λιμανιού, θα ήταν το πιο αποτελεσματικό μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δυο κοινοτήτων.

Η εφαρμογή των σχετικών προνοιών της Συμφωνίας Υψηλού Επιπέδου της 19^ης Μαίου 1979 και των Ψηφισμάτων 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας θα δημιουργούσε ένα μεγάλο και ανοιχτό εργαστήρι όπου θα εσφυρηλατούντο καθημερινά η φιλία, η επαναπροσέγγιση και  η συνεργασία σε πολλούς τομείς και σε πολλά επίπεδα μεταξύ ΕΚ και ΤΚ.

Θα ήταν η δοκιμασία, η καλλιέργεια και η εφαρμογή στην πράξη του πνεύματος και της νοοτροπίας της ειρηνικής συνύπαρξης, συνεργασίας και δημιουργίας από την οποία θα αποκομίζαμε πολύτιμες εμπειρίες και χρήσιμα συμπεράσματα γι’ αυτά που χρειάζεται και πρέπει να γίνουν στο πλαίσιο της εφαρμογής μιας συνολικής λύσης.

Η αρνητική κατάληξη του τελευταίου κύκλου διαπραγματεύσεων που οδήγησε τα πράγματα σε μια αδιέξοδη κατάσταση, επιβάλλει την επανεξέταση και επαναφορά του θέματος με πρωτοβουλία και ενέργειες της κυβέρνησης της Δημοκρατίας προς όλες τις κατευθύνσεις. Στόχος θα είναι η υιοθέτηση, έστω και τώρα, αυτού του καταλυτικού μέτρου οικοδόμησης εμπιστοσύνης που θα αποφέρει πολύ σημαντικά οφέλη και στις δυο κοινότητες και θα συμβάλει αποφασιστικά στην επίτευξη συμφωνίας συνολικής λύσης. Αν όμως, παρ’ ελπίδα, δεν επιτευχθεί ούτε αυτή τη φορά ο στόχος της επιστροφής και του ανοίγματος της Αμμοχώστου λόγω ενδεχόμενης νέας άρνησης της άλλης πλευράς, θα αποφευχθεί, αν μη τι άλλο, η επικίνδυνη στασιμότητα, η δημιουργία νέων τετελεσμένων και η διολίσθηση του θέματος της Αμμοχώστου εκτός του πλαισίου που έχουν προδιαγράψει η Συμφωνία της 19.5.1979 και τα προαναφερθέντα Ψηφίσματα του ΣΑ.  Η κρισιμότητα των καιρών και η σημασία του θέματος απαιτούν τη λήψη μιας μελετημένης και σοβαρής πρωτοβουλίας που θα έχει σαν πρώτο βήμα την ετοιμασία και υποβολή μιας νέας, ολοκληρωμένης και εμπλουτισμένης πρότασης που θα συγκεντρώνει κάποιες ελάχιστες προϋποθέσεις υποστήριξης της από τη διεθνή κοινότητα και αποδοχής της από την άλλη πλευρά. Νέα στοιχεία που θα μπορούσαν να προστεθούν στο υφιστάμενο πακέτο και να το καταστήσουν πιο ελκυστικό και ενδεχόμενα αποδεκτό είναι τα ακόλουθα:

1. Η προώθηση από την κυβέρνηση της Δημοκρατίας της εισήγησης για περίληψη της παλαιάς πόλης της Αμμοχώστου(εντός των τειχών) στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.
2. Η επιδίωξη/εξασφάλιση από την κυβέρνηση ουσιαστικής οικονομικής/χρηματοδοτικής συμμετοχής της ΕΕ στην ανοικοδόμηση της Αμμοχώστου παράλληλα και πέραν της συμμετοχής της στην αναβάθμιση και λειτουργία του λιμανιού της πόλης.
3. Η συμμετοχή ΤΚ εταιρειών και ΤΚ επιχειρηματιών, τεχνικών και επαγγελματιών όλων των ειδικοτήτων στην ανοικοδόμηση των Βαρωσίων.
4. Η διενέργεια από την κυβέρνηση της Δημοκρατίας των αναγκαίων διαβημάτων προς την ΕΕ για την εγκατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της Αμμοχώστου ενός σημαντικού Oργανισμού (Agency) της Ένωσης ως προικοδότηση/κίνητρο προς τις δυο κοινότητες στο πλαίσιο της μεταβίβασης των Βαρωσίων στα ΗΕ και της επιστροφής των κατοίκων στην πόλη τους.
5. Η περίληψη της παλαιάς Αμμοχώστου, του λιμανιού της πόλης και της εκτός των τειχών έκτασης μέχρι τον Καράολο, τις Κλαψίδες, τη Σαλαμίνα και τον Απ. Βαρνάβα σε περιοχή που θα συμφωνηθεί/χαρακτηρισθεί ως Ομοσπονδιακή Περιοχή στο πλαίσιο της λύσης Δικοινοτικής-Διζωνικής Ομοσπονδίας. Με συμφωνία των δυο κοινοτήτων, η Ομοσπονδιακή Περιοχή μπορεί να διευρυνθεί/επεκταθεί προς την Καρπασία με τρόπο που να διευκολύνει τη διευθέτηση του εδαφικού και της ακτογραμμής που θα είναι κάτω από τη διοίκηση κάθε κοινότητας.
6. Η λειτουργία του λιμανιού της Αμμοχώστου ως ομοσπονδιακού λιμανιού που θα το διαχειρίζονται και οι δυο κοινότητες προς όφελος και των δυο ομοσπονδιακών κρατιδίων και κοινοτήτων. Μέσα στο ίδιο πλαίσιο, θα μπορούσε να εξετασθεί/συμφωνηθεί και η μετατροπή/λειτουργία του πανεπιστημίου της Ανατολικής Μεσογείου ως Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου με έμφαση στη διδασκαλία/καλλιέργεια/εμπέδωση του φεντεραλισμού και της ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας διαφορετικών θρησκειών, γλωσσών, πολιτισμών.
7. Η εγκατάσταση και λειτουργία στην Ομοσπονδιακή Περιοχή της Αμμοχώστου σημαντικών θεσμών του Ομοσπονδιακού κράτους, όπως για παράδειγμα το Ομοσπονδιακό Δικαστήριο, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα, η Ομοσπονδιακή Αστυνομία, η Ομοσπονδιακή Ποδοσφαιρική/Αθλητική Αρχή, η Ομοσπονδιακή Αρχαιολογική Υπηρεσία κ.α.

Επισημαίνεται ιδιαίτερα σε σχέση και συμπληρωματικά προς τα πιο πάνω ότι η ανοικοδόμηση των Βαρωσίων θα είναι μεγαλεπήβολο έργο πρωτοφανών διαστάσεων για την Κύπρο με συνολική επένδυση/δαπάνη αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ. Ολόκληρη η πόλη θα μετατραπεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο, από τα μεγαλύτερα στην Ευρώπη, που θα λειτουργήσει για πολλά χρόνια και στο οποίο θα απασχοληθούν χιλιάδες ΕΚ και ΤΚ όλων των ειδικοτήτων. Το όφελος για τους ΕΚ και ΤΚ κατοίκους της πόλης και επαρχίας Αμμοχώστου αλλά και για την οικονομία του τόπου σαν σύνολο θα είναι τεράστιο και χωρίς προηγούμενο στην ιστορία της Κύπρου.

Την ολοκληρωμένη πρόταση/πακέτο της κυβέρνησης για την Αμμόχωστο πρέπει να παρουσιάσει ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρώτα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ακολούθως στα Ηνωμένα Έθνη από του βήματος της Γενικής Συνέλευσης τον ερχόμενο Σεπτέμβρη. Στη συνέχεια να την αναπτύξει και προωθήσει σε κατ’ ιδίαν συναντήσεις του με ομολόγους του σημαντικών κρατών μελών της ΕΕ και των μόνιμων μελών του ΣΑ των ΗΕ. Επιδίωξη μας θα πρέπει να είναι η ενεργός και σε ψηλό πολιτικό επίπεδο ενεργοποίηση και εμπλοκή της ΕΕ στην προώθηση και υλοποίηση της πρότασης μας.

Από το Μάη του 2004 είμαστε μέλος της ΕΕ και πρέπει επιτέλους να αξιοποιήσουμε πλήρως την ιδιότητα αυτή λαμβάνοντας υπ’ όψη τις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ, την έντονη (άνκαι καλά καμουφλαρισμένη) επιθυμία της να γίνει μέλος της ΕΕ και τα πολλά εργαλεία που διαθέτει και μπορεί να χρησιμοποιήσει η τελευταία έναντι της Τουρκίας, (που δεν διαθέτουν τα ΗΕ).

• Τα κείμενα δημοσίευσε και η Καθημερινή