Πειθαρχικές έρευνες εναντίον δημοσίων υπαλλήλων
Στις 25 Μαρτίου, 2017 ο Φιλελεύθερος έγραφε κάτω από τον τίτλο «Από κόσκινο οι πειθαρχικές εναντίον δημοσίων υπαλλήλων» (ρεπορτάζ Άντρη Δανιήλ):
«Σε διαχρονική παθογένεια εξελίσσεται η ανεπαρκής διερεύνηση πειθαρχικών παραπτωμάτων δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίοι με πράξεις ή παραλείψεις τους βλάπτουν το δημόσιο. Η αδυναμία έγκειται στην τεκμηρίωση των παραπτωμάτων και εκδίκαση τους, καθώς και στο θέμα επιβολής αυστηρών αποτρεπτικών ή τιμωρητικών ποινών.»
Νομίζω ως παθούσα, ως ένα άτομο που είχε την προσωπική εμπειρία της πειθαρχικής έρευνας αλλά και ζητούσε πειθαρχικές μπορώ να σχολιάσω.
Είναι γεγονός ότι υπάρχει ατιμωρησία και έλλειψη λογοδοσίας μεταξύ των δημοσίων υπαλλήλων αλλά μόνο αν ανήκεις σε λάθος ομάδα (βλέπε κόμμα) σε λάθος χρόνο. Αν ανήκεις στη «σωστή» ομάδα (βλέπε εξουσία) συγχωρούνται τα πάντα. Αυτό είναι κοινό μυστικό και σίγουρα προάγει τη διαφθορά, τη διαπλοκή και τη μη αποτελεσματικότητα της δημόσιας υπηρεσίας. Παρατίθενται 3 υποθετικές περιπτώσεις.
Παράδειγμα 1:
Ο προϊστάμενος θέλει να ξεφορτωθεί τον υφιστάμενο, ο οποίος δεν «ακούει» (βλέπε αρνείται να κάμει ρουσφέτια), δεν εκτελεί οδηγίες που είναι κατάφωρα παράνομες. Εφόσον η θέση δεν «πέφτει» με τις αγωγές που έγιναν, αναζητείται άλλος τρόπος. Τότε, με αφορμή κάτι που είπε προφορικά σε ένα ανεπίσημο πηγαδάκι σχετικά με μια πληροφορία που είχε, βαφτίζεται κοινός «συκοφάντης» και ζητείται πάραυτα να προσκομίσει αποδείξεις, τις οποίες αδυνατεί διότι έχουν ήδη αφαιρεθεί τα σχετικά καθήκοντα. Για το σκοπό αυτό επιστρατεύεται συνάδελφος, του οποίου η θέση έχει πέσει για τρίτη φορά στο δικαστήριο και αναμένει επανατοποθέτηση, ο οποίος ψευδομαρτυρεί τα περί συκοφαντίας. Ορίζεται ερευνών λειτουργός, άτομο φίλιο προς το άσχημο πρόσωπο του προϊσταμένου, ο οποίος στην πρώτη συνάντηση (πριν την απολογία) με την κατηγορούμενη δηλώνει, «μα αφού είσαι ένοχη». Όπως αναμενόταν το πόρισμα είναι ενοχοποιητικό. Όμως, κατά περίεργο τρόπο η δήθεν συκοφαντία αποδεικνύεται αληθινή και ένας τίμιος γενικός εισαγγελέας απαλλάσσει και αθωώνει το υποψήφιο θύμα. Ο ερευνών λειτουργός, όμως, ανταμείβεται από το διεφθαρμένο σύστημα με υψηλόμισθη θέση να κρίνει δήθεν «αξιοκρατικά».
Παράδειγμα 2:
Δημόσιος υπάλληλος ευνοείται σκανδαλωδώς για σειρά ετών. Δημιουργήθηκε ειδική θέση για να τοποθετηθεί που παραδόξως επιλαμβάνεται θεμάτων του ιδιωτικού γραφείου συζύγου. Βγάζει μάτι το ασυμβίβαστο. Όταν ο σύζυγος ανήκει σε ένα κόμμα και η σύζυγος στο αντίθετο κόμμα, πάντα υπάρχουν διασυνδέσεις. Έχει καταγγελθεί επανειλημμένα από διαφορετικά άτομα και έχουν γίνει και στο παρελθόν πειθαρχικές έρευνες αλλά κλείνουν μυστηριωδώς. Πρόσφατα καινούργια καταγγελία. Ορίζεται ερευνώσα λειτουργός φίλη και για χρόνια συνεργάτης. Άνθρωπος που γνωρίζει την υπόθεση ζητά να δώσει κατάθεση και η συνεργάτης αναγκάζεται να την παραλάβει λόγω κοινοποίησης. Η κατηγορούμενη ασφαλώς απαλλάσσεται, αλλά η υπόθεση δε σταματά εδώ. Σε λίγο καιρό η μάρτυρας κατηγορίας καλείται στην αστυνομία και με πλάγιο αλλά ξεκάθαρο τρόπο γίνονται συστάσεις να μην «κατηγορεί» την κυρία.
Παράδειγμα 3:
Προβληματικός υπάλληλος με πολλά πειθαρχικά προβλήματα ασκεί τρομοκρατία και δημόσια διαπόμπευση όσων ασχοληθούν μαζί του ή ακόμα τολμήσουν να του κάμουν παρατήρηση. Και αν ακόμα οι διαπομπευθέντες καταφύγουν στη δικαιοσύνη με αγωγή λιβέλου, θα αργήσει τόσο πολύ η εκδίκαση ώστε να είναι δώρον άδωρον αφού εν τω μεταξύ ο ίδιος θα συνεχίσει να εξυβρίζει. Ακόμα και στην αρμόδια επιτροπή να παραπεμφθεί θα πουν «ας μην βρει από εμάς», αφού όλοι είναι κομματικά τοποθετημένοι ώστε να «εξυπηρετούν».
Όταν η διαφθορά και η διαπλοκή αρχίζουν από τα πολύ ψηλά στρώματα (τόσοι «επώνυμοι» στις φυλακές) τότε η εξυγίανση είναι πολύ δύσκολη. Η διαφθορά σε ανώτερο επίπεδο δεν είναι μόνο επιβλαβής στην ευημερία της χώρας αλλά καθορίζει και το ήθος των πολιτών.
Αν ένας υπάλληλος επιδεικνύει ανήθικη συμπεριφορά χωρίς επιπτώσεις τότε οι συνάδελφοι του ενθαρρύνονται σε ανάλογη συμπεριφορά.
Πρόκειται για παθογένεια του συστήματος που δύσκολα γιατρεύεται χωρίς αλλαγή νοοτροπίας και προπαντός διαφάνεια. Δεν είναι τυχαία η διολίσθηση της Κύπρου στο δείκτη αντίληψης της Διεθνούς Διαφάνειας για τη διαφθορά στο δημόσιο. Καλή είναι και η δέσμη νομοθεσιών προς ριζική μεταρρύθμιση του ισχύοντος συστήματος αλλά εκείνο που χρειάζεται περισσότερο απ’όλα είναι σωστά πρότυπα στη δημόσια ζωή.
O 40ος πρόεδρος (2010-15) της Ουραγουάης José Mujica, αντάρτης την περίοδο της δικτατορίας για το οποίο φυλακίσθηκε για 13 χρόνια, δεν είχε φρουρά, δεν είχε οδηγό, δεν είχε καν αυτοκίνητο. Διέμενε στην έπαυλη της συζύγου του και κυκλοφορούσε με ένα παλιό VW, με το οποίο μάζευε και μετέφερε και όποιο δεν είχε μέσο.
Οι συνειρμοί δικοί σας.