Ανηφόρες … κατηφόρες
Ο μακαρίτης ο πατέρας μου συνήθιζε να λέει: «η ζωή είναι δύσκολη».
Σε όλες τις ηλικίες, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο αντιμετωπίζουν δυσκολίες, προβλήματα, απρόσμενες οδυνηρές καταστάσεις.
Και όσο μεγαλώνει κάποιος τόσο περισσότερο το διαπιστώνει.
Οι δυσκολίες, οι αντιξοότητες, οι ματαιώσεις είναι μέσα στη ζωή, όλοι τις βιώνουμε.
Ένα παιδί μπορεί να ζει καθημερινά σε ένα περιβάλλον που το απορρίπτουν ή να βιώνει τους καβγάδες των γονιών του, αρρωστούμε εμείς ή οι δικοί μας, υπάρχουν οικονομικά προβλήματα, προβλήματα στο χώρο εργασίας ή ανεργία κ.ά.
Η διαχείριση όλων των πιο πάνω διαφέρει, δεν αντιδρούν όλοι, δεν αντιμετωπίζουν τις δυσκολίες με τον ίδιο τρόπο.
Άλλοι παραιτούνται, καταρρέουν, κλαίγουν τη μοίρα τους, παθαίνουν κατάθλιψη και άλλες αρρώστιες και άλλοι καταφέρνουν μετά το πρώτο κτύπημα να σηκωθούν και να τελικά να βγουν αλώβητοι μέσα από τις πιο μεγάλες αντιξοότητες της ζωής.
Τελευταία, παρακολούθησα την εντυπωσιακή ομιλία της Madonna, την οποία οφείλω να παραδεχθώ ότι δεν συμπαθούσα ιδιαιτέρως, στη βράβευσή της στο Billboard Women in Music 2016.
Περιέγραψε με λεπτομέρεια τη ζωή της στα 35 χρόνια παρουσίας στη μουσική σκηνή.
Ανέφερε ότι πήγε το 1979 στη Νέα Υόρκη έφηβη χωρίς να έχει οικονομικούς πόρους.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα έπεσε θύμα βιασμού και ληστείας και το διαμέρισμα που διέμενε παραβιάστηκε τόσες πολλές φορές ώστε τελικά δεν έμπαινε στον κόπο να κλειδώνει την πόρτα.
Οι λίγοι φίλοι που είχε είτε δολοφονήθηκαν στην κακόφημη γειτονιά που έμενε είτε πέθαναν από ναρκωτικά ή Aids.
Έμεινε μόνη της αλλά έμαθε να βασίζεται στον εαυτό της και επέμενε στην εκπλήρωση του στόχου της να γίνει τραγουδίστρια.
Υπήρξε θύμα bullying και μίλησε για το σεξισμό που βίωσε όταν τότε (και τώρα) η γυναίκα αναμενόταν να ήταν όμορφη και χαριτωμένη, να μη δείχνει ιδιαίτερα έξυπνη με έντονη προσωπικότητα και να παίζει το παιγνίδι των ανδρών.
Για τη γυναίκα είναι «αμαρτία» να μεγαλώνει σε ηλικία, είπε, και ότι την αποκάλεσαν ένα σωρό χυδαιότητες.
Μίλησε και για τη σεξουαλικότητα της γυναίκας χωρίς ντροπή όταν της υπεδείκνυαν ότι ο ρόλος της γυναίκας είναι να στηρίζει ένα άντρα.
Αναζητούσε μια καλή φίλη να τη στηρίξει αλλά επέμενε και συνέχιζε.
Τέλος ευχαρίστησε από καρδιάς όσους την αποθάρρυναν και τη δυσκόλεψαν στη ζωή γιατί εξ αιτίας τους έμαθε να πολεμά και στο τέλος να κερδίζει.
Η ομιλία μιας πετυχημένης γυναίκας χωρίς κόμπλεξ και ταμπού.
Παλαιότερα είχα διαβάσει το βιβλίο του νευρολόγου ψυχιάτρου Victor Frankl, «Το νόημα της ζωής», που το 1940-42 ήταν υπεύθυνος του Νοσοκομειακού Σχολείου Βιέννης.
Συνελήφθηκε επειδή ήταν εβραίος και πέρασε τρία χρόνια σε στρατόπεδο συγκέντρωσης των Ναζί.
Αποφάσισε να παραμείνει «όρθιος» διατηρώντας την αισιοδοξία του και πιστεύοντας ότι η φρίκη που βίωνε καθημερινά θα είχε ένα τέλος.
Η στάση αυτή τον βοήθησε, παρά τις εφιαλτικές συνθήκες που ζούσε, για χάρη της ίδιας της ζωής να επιζήσει και να συνεχίσει.
Ίσως να βοήθησε το γεγονός ότι σκληραγωγήθηκε από μικρός λόγω των δυσκολιών που συνάντησε η άπορη οικογένειά του.
Αυτή τη σκληραγώγηση είναι που αποδεικνύει ότι επηρεάζει η διαχρονική έρευνα της Emmy Werner, του Πανεπιστημίου Καλιφόρνιας, που διεξάχθηκε στο νησί Kauai της Χαβάης.
Μέσα σε 40 χρόνια μια διεπιστημονική ομάδα γιατρών, κοινωνικών λειτουργών, ψυχολόγων κατέγραψαν την πορεία 698 παιδιών που γεννήθηκαν το 1955, στις ηλικίες των 1, 2, 10, 18, 32 και 40 χρόνων.
Το 30% αυτών των παιδιών γεννήθηκαν σε φτωχές, προβληματικές οικογένειες (διαζύγια, αμόρφωτοι, άρρωστοι γονείς, κακοποίηση, παραμέληση).
Όμως αρκετά απ’αυτά τα παιδιά μεγάλωσαν και έγιναν ικανοί, επιτυχημένοι και πονετικοί ενήλικες.
Κάτω από άσχημες συνθήκες κατάφεραν να χτίσουν μια σωστή προσωπικότητα χωρίς κοινωνικά, ψυχολογικά ή άλλα προβλήματα και στα 40 τους χρόνια ήταν πλήρως ενταγμένοι στην κοινωνία.
Τα παιδιά που γεννιούνται σε υποβαθμισμένες κοινωνικά οικογένειες μπορούν να εξελιχθούν σε επιτυχημένους ενήλικες.
Αποκτούν ανθεκτικότητα (“resilience”) και αντιστάσεις χάρη στις αντιξοότητες, οι οποίες μπορούν να ενεργοποιήσουν σε ένα άνθρωπο δυνατότητες που δε φανταζόταν ότι είχε.
Σημασία έχει, όταν σε κάποιες στιγμές της ζωής μας βρεθούμε αντιμέτωποι με δυσάρεστες καταστάσεις, κάτι αναπόφευκτο να συμβεί σε όλους, να μην καταρρεύσουμε ψυχολογικά και χάσουμε την ισορροπία μας αλλά να βρούμε το κουράγιο να σταθούμε στα πόδια μας και να συνεχίσουμε.
Όπως λέει και η αγαπημένη μου ξαδέλφη όταν έχει ανηφόρα η ζωή σίγουρα θα υπάρχει και κατηφόρα.